བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར115ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.167
ཡིན།
ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང༌_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་།
ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང༌།
སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་བོད་ས་གནས་ཀྱི་སྲིད་དབང་བཟུང་ནས་ལོ་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ལྕགས་བྱ(1781)ལོར་སྔར་ཡོད་ཕག་གྲུའི་ཁྲིམས་ཡིག་དང༌། གཙང་པ་རྒྱལ་པོའི་ཁྲིམས་ཡིག་སོགས་དཔྱད་གཞིར་གནང་སྟེ་ལེགས་བཅོས་དང༌། ཁ་སྐོང་མཛད་ནས་གཏན་འབེབས་བཟོས་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་གི་མིང་།རྒྱ་ཡིག 《法典明镜》 སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས
ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ནང་བསྟན་པའི་ཁྲིམས་སྲོལ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག
ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ནང་བསྟན་པའི་ཁྲིམས་སྲོལ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ལ་གོ་བ་ཡིན།1.སྲིད་སྐྱོང་བའི་བྱེད་སྒོའི་སྐོར། 2.ལས་ཚན་བཅུ་གསུམ་སྤྱིའི་བྱེད་སྒོ། 3.བཀའ་བློན་གྱི་བྱེད་སྒོའི་སྐོར། 4.དམག་དཔོན་དང་མདའ་དཔོན་གྱི་བྱེད་སྒོའི་སྐོར། 5.ཁྲིམས་དཔོན་གྱི་བྱེད་སྒོའི་སྐོར། 6.མགྲོན་གཉེར་གྱི་བྱེད་སྒོའི་སྐོར། 7.དྲུང་ཡིག་གི་བྱེད་སྒོའི
ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་།
སྡེ་ སྲིད་ སངས་ རྒྱས་ རྒྱ་ མཚོས་ བོད་ ས་ གནས་ ཀྱི་ སྲིད་ དབང་ བཟུང་ ནས་ ལོ་ གསུམ་ པ་ རབ་ བྱུང་ བཅུ་ གཅིག་ པའི་ ལྕགས་ བྱ༼ 1681༽ལོར་ སྔར་ ཡོད་ ཕག་ གྲུའི་ ཁྲིམས་ ཡིག་ དང་། གཙང་ པ་ རྒྱལ་ པོའི་ ཁྲིམས་ ཡིག་ སོགས་ དཔྱད་ གཞིར་ གནང་ སྟེ་ ལེགས་ བཅོས་ དང་། ཁ་ སྐོང་ མཛད་ ནས་ གཏན་ འབེབས་ བཟོས་ པའི་ ཁྲིམས་ ཡིག་ གི
དགེ་འདུན་དབྱེན་འདུམ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བཞེངས་པའི་དཀར་ཆག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་།
དགེ་འདུན་དབྱེན་འདུམ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བཞེངས་པའི་དཀར་ཆག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་།
དཀར་ལེབས་དྲུང་ཡིག་ཚང་གིས་མཛད་པའི་རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པའི་དཀའ་གནད་སྙིང་པོ་རབ་གསལ་གྱི་འགྲེལ་པ་མཐའ་དཔྱོད་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་དཔལ་ས་སྐྱའི་པར་མ་ཅན་བཞུགས།
དཀར་ལེབས་དྲུང་ཡིག་ཚང་གིས་མཛད་པའི་རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པའི་དཀའ་གནད་སྙིང་པོ་རབ་གསལ་གྱི་འགྲེལ་པ་མཐའ་དཔྱོད་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་དཔལ་ས་སྐྱའི་པར་མ་ཅན་བཞུགས།
སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་ལ་བརྩམས་ཆོས་གང་དག་ཡོད།
བསྟན་བཅོས་བཻཌཱུརྱ་དཀར་པོའི་དྲིས་ལན་འཁྲུལ་སྣང་གཡའ་སེལ》《བོད་ལུགས་གླུ་གར་གྱི་དེབ་ཐེར་མིག་ཡིད་རྣ་བའི་དགའ་སྟོན》《དགའ་ལྡན་ཆོས་འབྱུང་བཻཌཱུརྱ་སེར་པོ》《བླང་དོར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང》《ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་བས་མཛད་པའི་སྙན་ངག་དབྱངས་ཅན་དགྱེས་པའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་མཆན་འགྲེལ》སོགས་བརྩམས་ཆོས་མང་དུ་མཛད་ཡོད་དོ
བླང་དོར་གསལ་བར་སྟོན་པའི་དྲང་ཐིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ཉེར་གཅིག
ཁྲིམས་ཡིག་བླང་དོར་གསལ་བར་སྟོན་པའི་དྲང་ཐིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ཉེར་གཅིག
སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོའི་ངོ་སྤྲོད་ཉུང་ངུ་ཤིག་ཇི་ལྟར་ཡིན།
རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ཆེན་པོའི་བཀའ་བཞིན་སྡེ་སྲིད་དུ་བསྐོས་ཏེ་གང་མཛད་རྒྱལ་དབང་གི་མཛད་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་ཚུལ་བསྒྲགས། ལོ་ཉེར་དྲུག་གི་རིང་སྡེ་སྲིད་བྱས། སྲིད་འཛིན་གྱི་ལས་ཁང་གང་མང་བཙུགས་ཏེ་ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་གསར་དུ་བརྩམས། སྤྱི་ལོ1690ལོར་རྩེ་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་བཞེངས་འགོ་བཙུགས། ལྕགས་པོ་རི་བཻཌཱུརྱ་འགྲོ་ཕན་རིག་བྱེད་གླིང་སོགས་དགོན་གནས་ཆེ་ཆུང་ཁག་གང་མང་ཕྱག་བཏབ
རྟགས་འཇུག་དཀའ་གནད་སྙིང་པོ་རབ་གསལ་གྱི་འགྲེལ་པ་མཐའ་དཔྱོད་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་།
འདིར་རྟགས་འཇུག་དཀའ་གནད་སྙིང་པོ་རབ་གསལ་གྱི་འགྲེལ་པ་མཐའ་དཔྱོད་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ཞེས་པ་བཀོད་ཡོད།
བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚགས་དང་གཞུང་ཡིག་ཕྱོགས་བསྡུས་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་།
འདིར་བོད་ཀྱི་དུས་རབས་རིམ་བྱོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚཊ་དང་གཞུང་ཡིག་དག་ཕྱོགས་གཅིག་བསྡུས་ནས་བཀོད་པ་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཁྲིམས་ཡིག་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང༌།
-
སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་བོད་ས་གནས་ཀྱི་སྲིད་དབང་བཟུང་ནས་ལོ་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ལྕགས་བྱ(1781)ལོར་སྔར་ཡོད་ཕག་གྲུའི་ཁྲིམས་ཡིག་དང༌། གཙང་པ་རྒྱལ་པོའི.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།