བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར14,679ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.196
ཡིན།
ངག་དབང་བསྟན་པ་ཚེ་རིང_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
རྒན་པའི་སྐྱིད་གླུ། རྫ་ཆུའི་ངག་དབང་། 313༼ འགྲན་སྐོར་སོ་དགུ་བ། ༽
ངག་དབང་དབྱངས་ཅན་ལྷ་མོ། བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས། 246༼ འགྲན་སྐོར་སོ་གསུམ་པ། ༽
གངས་ཤེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་འདྲ་བོ། ངག་དབང་བསྟན་འཛིན། 274༼ འགྲན་སྐོར་སོ་ལྔ་བ། ༽
ངག་དབང་འཇམ་དཔལ།
སྤྲུལ་སྐུ་ངག་དབང་འཇམ་དཔལ་ནི་སྤྱི་ལོ1821ལོར་འཁྲུངས་ཤིང་། བཙན་ལྷ་བྱེ་སྨད་དགོན་མ་ལག་ཐོག་མར་སྲོལ་གཏོད་མཁན་སྐུ་ཕྲེང་དང་བོ་ཡིན། སྤྱི་ལོ1884ལོ་ལ་དགོངས་པ་རྫོགས། སྐུ་གཤེགས་དུས་དགུང་ལོ63ཡིན།སེར་སྨད་རྒྱལ་རོང་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྷན་དུ་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲི་ཐོབ་མཁན་ངག་དབང་འཇམ་དཔལ་ནི་མདོ་ཁམས་རྒྱལ་རོང་བཙན་ལྷ་རྫོང
བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན།
ཟླ་བཞི་བར་པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསེར་ལྗོངས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པ་ལ་རྗེ་འདིས་སྙན་རྩོམ་རྟོགས་བརྗོད་གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་མཛད་དེ་ཕུལ། དེ་དང་ཆབས་མཚུངས་རོང་ཆེན་ཀིརྟི་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བ་ངག་དབང་བློ་བཟང་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་དང་འཇིགས་མེད་དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་སློབ་མའི་ཚོགས་ཀྱང་མང་དུ་བསྐྱངས་པ་མ་ཟད། མདོ་སྨད་ཀྱི་གྲྭ་ས་སྒྲུབ་སྡེ་ཕལ་ཆེ་བའི་བླ་སྤྲུལ་དང་དགེ་བཤེས
ངག་དབང་དབྱངས་ཅན་ལྷ་མོ།
ངག་དབང་དབྱངས་ཅན་ལྷ་མོ། རྩོམ་པ་པོ། : ཁམས་ཟླ་སྲས།རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་གསུང་དབྱངས་ལ།།མ་བཅོས་འགག་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།རྒྱུད་མངས་བརྟན་གཡོའི་གར་སྟབས་ཀྱིས།།འཁོར་འདས་སྲིད་པའི་གནམ་ས་སྒུལ།།ཁྱེད་ཀྱི་ཞལ་རས་དུང་གི་ཟླ།།འཛུམ་པའི་གནམ་མཐའ་སྐྱ་བོའི་འོག།རབ་དམར་མཆུ་ཡི་འོ་དྲི་དེ།།མྱོང་བའི་བགོ་སྐལ་ཨེ་ཡོད་ལགས།།བཅུ་དྲུག་ལང་ཚོའི་འོད་ཟེར
ངག་དབང་ལྷ་མོ་བསུ་བའི་སིལ་སྙན་དབྱངས་ཀྱི་དྲིལ་ཆུང་།
བདེ་སྟོང་ཉམས་འགྱུར་རོལ་པ་ཟག་མེད་སྐུ།།སྣང་སྟོང་ཆོས་དབྱིངས་འགག་པ་མེད་པའི་གསུང་།།ཟབ་ཡངས་རྒྱ་མཚོའི་གཏེར་གྱུར་མཁྱེན་པའི་ཐུགས།།ངག་དབང་དཔལ་གྱི་ལྷ་མོས་དུས་ཀུན་སྐྱོངས།།སྤྲོས་བྲལ་སྒྱུ་མའི་ཡེ་ཤེས་རང་མདངས་ལས།།འཆར་བའི་མེ་ལོང་ཟླ་ཤེལ་གསར་བའི་ཚེས།།སྤྱན་རས་ཨུཏྤལ་འཛུམ་པའི་ཡིད་འཕྲོག་མ།།ངག་རིག་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ད་ཚུར་བྱོན
ཁྲི་ཆེན་བྱ་ཁྱུང་ངག་དབང་སྙན་གྲགས་ཀྱི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན།
1.ཁྲི་ཆེན་ངག་དབང་སྙན་གྲགས།1746-1824 བྱ་ཁྱུང་གི་ལྷ་སྡེ་མཚམས་རིང་བར་ཤར།2.ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་མཆོག་གྲུབ།1826-1886 མཚམས་རིང་བར་ཤར།3.དགེ་འདུན་ངག་དབང་རྒྱ་མཚོ། 1887-1974མཚམས་རིང་བར་ཤར།4.བློ་བཟང་སྙན་གྲགས་རྒྱ་མཚོ། 1975- ཚེ་རུག་ཀྱོའུ་རྒྱ་ཡར་ནང་།རྗེ
ངག་དབང་དགེ་ལེཊ་ལཊ་ཀྱིས་གེ་སར་རིག་གནས་ལ་བཅངས་པའི་བརྩེ་བ།
རྡོ་རྐོ·ངག་དབང་དགེ་ལེགས་ལགས་ནི་སྤྱི་ལོ་1962ལོའི་ཟླ་6པར་འཁྲུངས་ཤིང་། ཀྲུང་གུང་ཏང་ཡོན། ཡུལ་ཤུལ་ཁུལ་རྫ་སྟོད་རྫོང་གི་མི་ཡིན། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གེ་སར་རིག་གནས་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཨུ་ཡོན་གཞོན་པ་དང་། ཡུལ་ཤུལ་རིག་གནས་ཅུས་ཀྱི་དེ་སྔའི་ཏང་ཙུའི་ཧྲུའུ་ཅི་དང་ཅུས་ཀྲང་། ཡུལ་ཤུལ་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་སྐབས་བཅུ
བོད་ཀྱི་པཎྚི་ཏའི་དཀར་ཆག (བཅུ་དགུ་བ) པཎྜི་ཏ་དབལ་ཤུལ་ངག་དབང་བརྩོན་འགྲུས།
པཎྜི་ཏ་དབལ་ཤུལ་ངག་དབང་བརྩོན་འགྲུས། གྲུབ་མཐའ། དགེ་ལུགས་པ། འཁྲུངས་འདས། ༡༦༤༨-༡༧༢༡ པཎྜི་ཏ་དབལ་ཤུལ་ངག་དབང་བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ནི། རབ་བྱུང་བཅུ་གཅིག་པའི་ས་བྱི་ཕྱི་ལོ་(༡༦༤༨)ལོར་རྒན་གྱར་ཡབ་དཔའ་འབུམ་རྒྱལ་དང་ཡུམ་ཐར་མོ་བྱམས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཀུན་མཁྱེན་སྐུ་ཕྲེང་དང་བོ་ཡིན་ཞིང་། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པར་འདུལ་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའི
ཐར་ཤུལ་དགོན་པའི་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་བཤད་སྒྲུབ་ལགས་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས།
དགེ་བཤེས་ངག་དབང་བཤད་སྒྲུབ་ལགས་ནི། མེ་འབྲུག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་༡༩༧༦ལོར་མང་རྫོང་རུ་སྔུན་བབ་རིས་སྡེ་བའི་ཕ་དབང་རིས་དང་མ་འཇའ་བྷོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། རང་ལོ་བཅུ་བཞིའི་སྟེང་ཁྲི་ཀའི་ཨ་ལགས་མོ་ཡག་རིན་པོ་ཆེ་མདུན་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དེ་ནས་མེརྒན་དགོན་བཀྲ་ཤིས་འཕེལ་རྒྱས་གླིང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ཏེ། མེརྒན་དགོན་པའི་འདོན་ཆོས་ཡོངས་རྫོགས
ཚད་མའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་གྲྭ་ལས་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྟེང་གི་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་བསམ་བློའི་སྐོར་གླེང་བ།
⒅ ངག་དབང་བསྟན་འཛིན་དང་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་གིས་བསྒྲིགས།《ཚད་མ་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་》མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༣ལོའི་ཟླ་༡༡པར་དཔར། ཤ་༡༦ན་གསལ། ⒇ པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ། 《རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དཀའ་འགྲེལ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་》ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་༢༠༠༧ལོའི་ཟླ་༡༠པར་དཔར། ཤ་༡༤༩ན་གསལ
ང་ཕོད་ངག་དབང་འཇིགས་མེད།
ངོ་སྤྲོད།ཁོང་ནི་སྤྱི་ལོ1910ལོའི་ཟླ2པར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སྐྱེས། ཀྲུང་གུང་ཏང་ཡོན། རྒྱལ་ཡོངས་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པའི་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པའི་འགན་བཞེས་མྱོང་། སྤྱི་ལོ1955ལོར་བཅིངས་འགྲོལ་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས་རིམ་པ་དང་པོ་ཐོབ་པར་མ་ཟད། ཀྲུང་ཅང་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་བསྩལ་བ་རེད། སྤྱི་ལོ
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ངག་དབང་བསྟན་པ་ཚེ་རིང།
-
སྐུ་ཕྲེང། ཀིརྟི་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ
-
འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1921
-
འདས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1942
འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣའི་སྐོར།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།