བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར11,481ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.191
ཡིན།
ཅཱ་ལི་ལུའེ_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
བློ་མཐུན་ཙོའུ་ཅཱ་ཧྭ་ཡི་སྐུ་གདུང་པེ་ཅིང་དུ་སྦྱིན་སྲེག་བྱས་ཤིང་ཞི་ཅིན་ཕིང་སོགས་པཱ་པའོ་རི་བོའི་གསར་བརྗེ་སྤྱི་བའི
སློབ་གསོའི་རོགས་སྐྱོར་དུ་ཕེབས་པའི་དགེ་རྒན་ཧྲིན་ཅཱ་ཅཱ་ཡི་ལོ་ངོ་གཉིས།
ཧན་ཀྲིན་གྱིས་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་མའོ་ལི་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།
ཅཱ་ལི་ལུའེ།
གྱི་ཁ་བརྡ་དང་རྩིས་རིག་གི་ར་སྤྲོད》སོགས་ཡོད།རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་། 伽利略•伽利雷 ཕྱི་ཡིག་གི་མིང་། galileo galilei མཚན་ཧྲིལ་བོ། ཅཱ་ལི་ལུའེ•ཅཱ་ལི་ལིའེ། འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས། སྤྱི་ལོ(1564.2.15-1642.1.8) རྒྱལ་ཁབ། དབྱི་ཐ་ལི། ལས་རིགས། གནམ་དཔྱད་རིག་པ་བ།དངོས་ལུགས་རིག་པ་བ
ཝེ་ལེན་ཧཱ་ཝེ།
གིས་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་དང་ལག་ལེན་མཐའ་འཁྱོལ་བྱས་མཐར་སློབ་གྲོགས་ཚོས་གཤག་འབྱེད་པ་ཆུང་ཆུང་ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་བྱས། དབྱི་ཐ་ལི་ནས་སློབ་གཉེར་མཛད་སྐབས། ཧཱ་ཝེ་རྒྱུན་དུ་ཅཱ་ལི་ལུའེ་ཡིས་འཆད་ཁྲིད་གནང་བའི་ཤུགས་རིག་དང་གནམ་དཔྱད་རིག་པར་ཉན་དུ་སོང་། ཅཱ་ལི་ལུའེ་ཡིས་ཚོད་ལྟ་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་དེས་ཧཱ་ཝེ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཏེ་རྗེས་ཕྱོགས་སུ་གསོ་བ་རིག་པར
ཨེ་ཅིབ་དང་དབྱི་སི་རལ་གྱིས་ཁེ་རོ་ནས་ཅཱ་ཧྲའི་འཁྲུག་རྩོད་མཚམས་འཇོག་པའི་གྲོས་གཞི་གསར་བར་གྲོས་བསྡུར་བྱས།
མི་སྣ་ཚང་མ་ཕྱིར་བཏང་སྟེ་ལོ་ལྔའི་རིང་འཁྲུག་རྩོད་མཚམས་འཇོག་པའི་གྲོས་གཞི་དང་ལེན་བྱས་མེད།འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་རྒྱུར། གྲོས་གཞི་གསར་བར་ད་རུང་དབྱི་སི་རལ་གྱི་དམག་དཔུང་དག་དུས་རིམ་བགོས་ནས་ཅཱ་ཧྲ་ས་ཁུལ་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་པ་དང་། ཅཱ་ཧྲ་ས་ཁུལ་གྱི་བསྐྱར་འཛུགས་སོགས་ནང་དོན་འདུས་ཡོད་ཟེར།བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་གིས་བསྒྱུར
ཝུའུ་ཁི་ལན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་ཆེན་གྱིས་ཞི་བདེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་ངེས་པར་དུ་ཡང་དག་པའི་དཔྱད་འཇོག་རྨང་གཞིར་བྱེད་དགོས་པའི་ཚུལ་བསྟན།
ཝུའུ་ཁི་ལན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་ཆེན་སི་པུས་ཅཱ་ཡིས་ཚེས28ཉིན་དྲ་ཐོག་ཏུ་རྩོམ་ཡིག་སྤེལ་ཏེ། ཨུ་རུ་སི་དང་ཝུའུ་ཁི་ལན་གྱི་འཁྲུག་རྩོད་བྱུང་བའི་ཚུན་ལ། ཨུ་རུ་སིའི་དམག་དཔུང་གིས་ཕྱོགས་གང་རུང་ནས་འཐབ་ཇུས་རྒྱལ་ཁ་ཅི་ཡང་བླངས་མེད་པ་དང་། ཝུའུ་ཁི་ལན་གྱི་ཞི་བདེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་ན་ངེས་པར་དུ་ཡང་དག་པའི་ཆ་འཕྲིན་དང་དཔྱད་འཇོག་རྨང་གཞིར
འདས་པའི་དུས་ཚོད24རིང་ལ་དབྱི་སི་རལ་གྱི་དམག་དོན་འགུལ་སྐྱོད་ལས་ཉུང་མཐར་ཡང་མི40རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར།
ཕཱ་ལེ་སི་ཐན་ཅཱ་ཧྲ་ས་ཁུལ་གྱི་འཕྲོད་བསྟེན་སྡེ་ཁག་གིས་ཚེས27ཉིན་སྤེལ་བའི་གཞི་གྲངས་ལྟར་ན། འདས་པའི་དུས་ཚོད24རིང་། དབྱི་སི་རལ་གྱི་དམག་དཔུང་གིས་ཅཱ་ཧྲ་ས་ཁུལ་ནས་སྤེལ་བའི་དམག་དོན་འགུལ་སྐྱོད་ལས་ཉུང་མཐར་ཡང་མི40རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར་བ་དང་། མི115ལ་རྨས་ཕོག་ཡོད་ཟེར།སྡེ་ཁག་དེས་བཤད་རྒྱུར། ད་ལོའི་ཟླ3པའི་ཚེས18
སོ་མཱ་ལིའི་ཙུང་ལི་ཡིས་ནེ་ཀི་བཅོས་སྒྲིག་བྱས།
པུའུ་ཀྲང་གི་ལས་འགན་དེར་ཙུང་ལི་གཞོན་པ་གཉིས་པ་ཨ་པུའུ་ཏིས་སཱ་ལན་ཨ་པུའུ་ཏིས་ཨ་ལི་ཏཱ་དབྱེ་ཡིས་འགན་ཁུར་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ཙུང་ལི་གཞོན་པ་གཉིས་པའི་ལས་འགན་དེ་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ཆེན་གྱི་འགན་ཁུར་ནས་གཟའ་འཁོར་གསུམ་ལས་འགོར་མེད་པའི་ཅཱ་པུའུ་ལེ་ལི་ཨ་པུའུ་ཏིས་ལཱ་ཞེ་ཏི་ཧཱ་ཅི་ཨ་པུའུ་ཏིས་ཀྱིས་འགན་ཁུར་རྒྱུ་རེད།བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་གིས་བསྒྱུར
ཧན་ཀྲིན་གྱིས་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་པོ་མུའུ་ལིས་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།
ཧན་ཀྲིན་གྱིས་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་པོ་མུའུ་ལིས་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཧན་ཀྲིན་གྱིས་ཚེས12ཉིན་པེ་ཅིང་དུ་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་པོ་མུའུ་ལིས་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།ཟླ10པའི་ཚེས12ཉིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཧན་ཀྲིན་གྱིས་པེ་ཅིང་དུ་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན
ཝང་དབྱིས་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་མུའུ་ལི་ལུའེ་དང་གྲོས་མོལ་གནང་བ།
གློག་འཕྲིན་ལྟར། ཚེས10ཉིན། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུའུ་ཡི་ཨུ་ཡོན་ནམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཝང་དབྱིས་པེ་ཅིན་དུ་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་མུའུ་ལི་ལུའེ་དང་གྲོས་མོལ་གནང་།ཝང་དབྱིས་ན་ནིང་ཟླ10པར་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཙུང་ཐུང་ཕེ་ཐེ་ལུའོ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་ཐོག་ཀྲུང་གོ་དང་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་བར་འཐབ་ཇུས་རོགས་ཟླའི
ཧན་ཀྲིན་གྱིས་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་པོ་མུའུ་ལིས་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཧན་ཀྲིན་གྱིས་ཚེས12ཉིན་པེ་ཅིང་དུ་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་པོ་མུའུ་ལིས་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།ཟླ10པའི་ཚེས12ཉིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཧན་ཀྲིན་གྱིས་པེ་ཅིང་དུ་ཁོ་ལོམ་པི་ཡའི་ཕྱི་འབྲེལ་དཔོན་པོ་མུའུ་ལིས་ལུའེ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།ཧན་ཀྲིན་གྱིས་བསྟན་དོན། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་འབྲེལ་བ
བོད་དམག་ཁུལ་ཁང་གི་ལུའེ་ཤོག་ཅིག་གིས་དངོས་འཐབ་དམག་སྦྱོང་བྱས་པ།
པར་འདི་ནི་དཔོན་དམག་ཚོས་མདེའུ་དབོར་བཞིན་པ།པར་འདི་ནི་མེ་སྒྱོགས་འཕེན་བཞིན་པ།པར་འདི་ནི་མེ་སྒྱོགས་འཕེན་བཞིན་པ།ཉེ་ཆར། བོད་དམག་ཁུལ་ཁང་གི་ལུའེ་ཤོག་ཅིག་གིས་ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི་4700ཟིན་པའི་ཕྱོགས་བསྡུས་སྦྱོང་བརྡར་བྱ་ཡུལ་དུ་དངོས་འཐབ་དམག་སྦྱོང་བྱས་པ་དང་། རྫས་མདེལ་གྲངས་གཞིའི་རེའུ་མིག་ལ་ཞིབ་དཔྱད་བྱས་པ་དང་སྦྲགས་གོ་མཚོན
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཅཱ་ལི་ལུའེ།
-
ཅཱ་ལི་ལུའེ་ནི་དབྱི་ཐ་ལི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩིས་རིག་པ་དང་དངོས་ལུགས་རིག་པ་བ། གནམ་དཔྱད་རིག་པ་བ་དང་ཚན་རིག་གསར་བརྗེའི་དེད་དཔོན་བཅས་ཡིན། ཁོང་གིས་དུས་ཚོད་འཁོར་ལོ་དང.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།