བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར234,738ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.236
ཡིན།
དབྱང་ཧུ་ཏཱ་ཆིས_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
ཨ་རིའི་སྨྱན་སྦྱོར་གྱིས་ཨ་རིའི་སྒོ་ཁྲལ་སྲིད་ཇུས་ཀྱིས་ཨ་རིའི་དཔལ་འབྱོར་འཕར་བའི་སྔོན་དཔག་ཇེ་དམའ་རུ་བཏང་ཚུལ་བསྒྲགས
སི་ཏཱ།
ཨ་རིའི་ཧྥུ་ལའོ་ལིས་ཏཱ་མངའ་སྡེའི་ས་ཁུལ་མང་པོར་དྲག་ཆར་བབས་ནས་ཆུ་ལོག་བྱུང་།
དབྱང་ཧུ་ཏཱ་ཆིས།
འབྲེལ་སྒོས་ལོ7ལ་བསྙལ་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན། ཐོན་རྫས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་ཆིང་ཧྭའི་ཆུ་ཀུའུ་ཡིན་ལ། དྲི་ཞིམ་འཐུལ་བ། ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ། མཚར་སྡུག་ཡིད་དབང་འཕྲོག་པ། དབྱང་ཧུ་ཏཱ་ཆིས་ཆང་ཁུ་དེ་མདོག་མེད་དྭངས་གསལ་ཡིན་ལ། ཁ་ལ་འཇམ་ཞིང་དྲི་མ་གཙང་བ། བྲོ་བ་ལྡན་ལ་གཞན་དང་མི་མཚུངས་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ། དབྱང་ཧུ་ཏཱ་ཆིས་དེ་ཅང་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་ལ
ཧུའུ་ཏཱ་ཕེང་།
མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅུ་པའི་སྟེང་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཧྲེང་ཀྲང་ཝང་ཡུའུ་པོ་ཡིས་རེ་འདུན་ཞུས་པ་ལྟར་ཧུའུ་ཏཱ་ཕེང་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཧྲེང་ཀྲང་གཞོན་པ་དང་ཞིང་ཆེན་སྤྱི་བདེ་ཐིང་གི་ཐིང་ཀྲང་ལ་བསྐོས། སྤྱི་ལོ2024ལོའི་ཟླ6པའི་ཚེས17ཉིན་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང
སོ་མཱ་ལིའི་ཙུང་ལི་ཡིས་ནེ་ཀི་བཅོས་སྒྲིག་བྱས།
བཅོས་སྒྲིག་གི་ཇུས་གཞི་ལྟར་ན། ཕྱི་འབྲེལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་པུའུ་ཀྲང་ཨེ་ཧཱ་མེད་ཏི་མུའུ་ཨ་ལེ་མུའུ་ཧྥེ་ཅི་ཡིས་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ཆེན་གྱི་འགན་ཁུར་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་ཕྱི་འབྲེལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་མཉམ་ལས་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གི་ལས་འགན་དེར་ཙུང་ལི་གཞོན་པ་གཉིས་པ་ཨ་པུའུ་ཏིས་སཱ་ལན་ཨ་པུའུ་ཏིས་ཨ་ལི་ཏཱ་དབྱེ་ཡིས་འགན་ཁུར་རྒྱུ་ཡིན་ལ
ཁོང་གོ་ཅིན་དང་རུ་ཝང་ཏཱ་ཡིས་ཞི་བདེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རྩ་དོན་བསྒྲགས་གཏམ་བཀོད།
ཁོང་གོ་ཅིན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཡིས་ཚེས25ཉིན་གསལ་སྒྲོག་སྤེལ་ཏེ། ཁོང་གོ་ཅིན་དང་རུ་ཝང་ཏཱ་ཡིས་ཉིན་དེར་ཨ་མེ་རི་ཁའི་ཝ་ཧྲིན་ཐོན་ནས་རྩ་དོན་བསྒྲགས་གཏམ་བཀོད་དེ། ཁོང་གོ་ཅིན་ཤར་ཕྱོགས་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླིང་གི་མཚོ་ཆེན་ས་ཁུལ་གྱི་ཞི་བདེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་།གསལ་སྒྲོག་ལས་བཤད་རྒྱུར། ཁོང་གོ་ཅིན་དང་རུ་ཝང་ཏཱ་ཡིས
༄༅།།ལྗར་པན་གྱིས་ཛ་དྲག་གི་ཇུས་གཞི་བཏོན་འདུག
ས་གནས་དེ་གའི་དུས་ཚོད་ཟླ་4ཚེས་25ཉིན། ལྗར་པན་སྲིད་གཞུང་གིས་ཛ་དྲག་གི་ཇུས་གཞི་བཏོན་ནས་ཨ་རིའི་སྒོ་ཁྲལ་སྲིད་ཇུས་ཀྱིས་ལྗར་པན་གྱི་ཁེ་ལས་དང་འཛད་སྤྱོད་པར་བཟོས་པའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། ཉིན་དེར་ལྗར་པན་སྲིད་གཞུང་གིས་དབུ་བཞུགས་བློན་ཆེན་གྱི་ལས་ཤག་ཏུ་འཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་གོང་གསལ
ཁྲེན་ཡུང་ཆིས་ལྷ་སར་བཅའ་སྡོད་ནེ་པ་ལའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཁེ་སྐྱོང་ལས་ཤག་གི་ལས་འགན་འཁུར་ཡུན་ཐིམ་ཉེར་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཁེ་སྐྱོང་བ་ནཱ་ཝ་ལ་ཅེ·ཏཱ་ཁར་བཅས་པ་དང་མཇལ་འཛོམས་གནང་བ
ཉེ་ཆར། ལྷ་སར་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཁྲེན་ཡུང་ཆིས་ལྷ་སར་བཅའ་སྡོད་ནེ་པ་ལའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཁེ་སྐྱོང་ལས་ཤག་གི་ལས་འགན་འཁུར་ཡུན་ཐིམ་ཉེར་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཁེ་སྐྱོང་བ་ནཱ་ཝ་ལ་ཅེ·ཏཱ་ཁར་བཅས་པ་དང་མཇལ་འཛོམས་གནང་བ་རེད།ཁྲེན་ཡུང་ཆིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང
༄༅།།རྒྱལ་སྲུང་པུས་གསར་འགོད་པའི་འཆར་ཅན་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་པ།
24ཉིན་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་གསལ། ཟླ་4ཚེས་24ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར། རྒྱལ་སྲུང་པུས་གསར་འགོད་པའི་འཆར་ཅན་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་པ་དང་། རྒྱལ་སྲུང་པུའི་གསར་འགྱུར་མགྲིན་ཚབ་པ་ཏཱ་ཞའོ་དམག་དཔོན་ཆེ་མོ་ཀྲང་ཞའོ་ཀང་གིས་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བར་ལན་བཏབ་པ་རེད།གསར་འགོད་པ་ཞིག་གིས། འདི་ལོ་ནི་ཀྲུང་གོའི་དམག་དཔུང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཞི་བདེ་སྲུང་སྐྱོང
ཁཱ་ནཱ་ཏཱའི་ཙུང་ལི་ཡིས་ཁཱ་ནཱ་ཏཱ་དང་ཨ་མེ་རི་ཁའི་སྲོལ་རྒྱུན་འབྲེལ་བ་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་ཚུལ་བསྟན།
ཁཱ་ནཱ་ཏཱའི་ཙུང་ལི་ཁཱ་ནེ་ཡིས་ཚེས27ཉིན་བཤད་རྒྱུར། ཁཱ་ནཱ་ཏཱ་དང་ཨ་མེ་རི་ཁའི་བར་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་འབྲེལ་བ་མཇུག་སྒྲིལ་བ་དང་། ཨ་མེ་རི་ཁའི་ཙུང་ཐུང་ཐི་ལིང་ཕུའུ་ཡིས་མུ་མཐུད་དུ་ཛ་དྲག་ལ་གཏོང་བཞིན་པའི་སྒོ་ཁྲལ་གྱི་བྱེད་ཐབས་མདུན་ནས། ཁཱ་ནཱ་ཏཱ་ཡིས་ངེས་པར་དུ་གཞི་རྩའི་སྟེང་ནས་དཔལ་འབྱོར་གསར་བ་ཞིག་བསྐྱར་བཞེངས་བྱེད་དགོས་ཟེར
ཏཱ་དབོན་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན།
དང་བོ། ཏཱ་དབོན་ཚུལ་ཁྲིམས་སངྒེ་། འཁྲུངས་འདས1651—1743གཉིས་པ། ཏཱ་དབོན་དོན་ཡོད་སེངྒེ་། འཁྲུངས་འདས། 1644—1815གསུམ་པ། ཏཱ་དབོན་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་འཇིགས་མེད་སངྒེ་། འཁྲུངས་འདས། 1832—1867བཞི་བ། དབུ་སེ་བར་གྲགས་ འཁྲུངས་འདས། 1868—1922 སྨན་ལུང་།ལྔ་བ། བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས
ནེ་པ་ལའི་ཙུང་ཐུང་ཚབ་མ་ཡཱ་ཏཱ་ཧྥུའུ་དང་ཙུང་ལི་ཕུའུ་ལཱ་ཁྲང་ཏཱ་སོ་སོས་པཱ་ཐུའར་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས།
ནེ་པཱ་ལའི་ཙུང་ཐུང་ཚབ་མ་ཡཱ་ཏཱ་ཧྥུའུ་དང་ཙུང་ལི་ཕུའུ་ལཱ་ཁྲང་ཏཱ་སོ་སོས་ཚེས14ཉིན་དང་ཚེས16ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་པཱ་ཐུའར་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས།པཱ་ཐུའར་གྱིས་ནེ་པཱ་ལའི་མགོ་ཁྲིད་པར་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་སོགས་ཀྲུང་གོའི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱི་བྱམས་བརྩེའི་འཚམས་འདྲི་བརྒྱུད་སྒྲོག་བྱས་ནས། ཀྲུང་གོ་དང་ནེ
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
དབྱང་ཧུ་ཏཱ་ཆིས།
-
གནའ་བོའི་ཡི་གེར་འཁོད་དོན་ལྟར་ན། ཆུ་དང་ཆང་རྩི་ནི་ཆང་གི་ཟུངས་བཅུད་ཡིན། ཅེས་བཤད་ཡོད། གྲགས་ལྡན་ཆང་ཐོན་ས་ན་ཆུ་འགོ་ལེགས་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ཁོ་ཐག་ཡིན་ཅེས་བ་ནི་ཚན་རིག.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།