ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར26ཡོད།  བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.134 ཡིན།

བཀའ་བློན་བཞི།

བསོད་ནམས་རྒྱལ་པོ་བཀའ་བློན་གྱི་གཙོ་བོ་དང༌། ང་ཕོད་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ། ལུམ་པ་བ་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་པོ། སྦྱར་ར་བ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོ་བཅས་བཀའ་བློན་ལས་རོགས་སུ་བསྐོས་པ་དེ་ལ་ཟེར།རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ལྕགས་གླང(1721)ལོར་སོག་པོ་ཇུན་གར་གྱི་དམག་དཔུང་བོད་ནས་མཐར་སྐྲོད་བཏང་རྗེས། དེའི་གཟེངས་བསྟོད་དུ་མན་ཆིང་གོང་མའི་སྲིད་གཞུང

ཐོན་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་སྤྱོད་པ།

ཞེས་པའི་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊའི་རིགས་རྒྱུད་ཡིན་ཞེས་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གསུངས་ཤིང་། མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་སྙེ་མོ་ཐོན་པ་ནི་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊའི་བརྒྱུད་པ་མིན། ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊ་ནི་ཡུལ་ལྷོ་ཁ་བརྒྱུད་གཉལ་ནས་ཡིན། ཞེས་བཤད་པའང་འདུག་གང་ལྟར་ཐོན་སྲིད་གཅོད་ཚེ་བརྟན་ཞེས་རྗེས་སུ་བཀའ་ཤོག་མར་ཚུགས་སྐབས་བཀའ་བློན་བཞིའི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན

.སྐྱིད་ཟུར་ལགས།

བཀའ་བློན་རྣམ་པ་བཞུགས་སའི་དབུ་གུར་དཀར་པོ་དེ་ལོ་མང་པོ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་པས་ཨི་ཁུང་མང་པོ་ཡོད་སྟབས་ཉི་མ་ཤར་སྐབས་གུར་ནང་ཉི་འོད་བརྒྱ་ཕྲག་འཕྲོ་བའི་ཚུལ་དེར་བྲིས་པ་ཞིག་དང་། བཀའ་བློན་བཞི་པོའི་བཞིན་རས་ནི་རྙང་མའི་མདོག་དང་འདྲ་བ་ལ་དཔེ་བཀབ་ནས་འཕྱ་དམོད་ཤུགས་ཆེན་བྱས་པ་དང་། རང་གིས་རང་ལ་དཀར་དམར་མདངས་ལྡན་གྱི་བཞིན་རས་ཞེས་འུད་བསྟོད་བྱས་ཐོག

གསུམ། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས།

ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་མཚན་མ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་ཚུལ་གང་སར་ཁྱབ་སྟབས། དགུང་ལོ་གསུམ་པའི་མེ་ཡོས་ སྤྱི་ལོ་1807ལོར་རྒྱལ་ཚབ་རྟ་ཚག་ནོ་མིན་ཧན་མཆོག་དང༌། བཀའ་བློན་བཞི་སོགས་ཆེ་རྒུ་ཐམས་ཅད་བཀའ་བགྲོས་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་འོས་སྤྲུལ་དུ་དབུས་སུ་གདན་འདྲེན་བྱས། དགུང་ལོ་བཞི་པའི་ས་འབྲུག་ སྤྱི་ལོ་1808ལོར་ཡང་སྲིད་དངོས་སུ་ངོས་འཛིན

༄༅། །གེ་སར་གྱི་སྒྲུང་དཔེ་དང་བཀའ་བློན་གྱི་མིང་ཚིག

བཀོད་པའི་རྩ་འཛིན་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་གྱི་དང་པོར“དོན་ཚན་གཅིག་ལ་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ལྟར་བཀའ་བློན་བསྐོ་བཞག་བྱེད་དགོས་ལ་ཞིབ་དཔྱད་པར་སྔར་སོར་གྱི་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ལ།ལས་བྱེད་བཀའ་བློན་བཞི་འདུག་པའི་ནང་བཀའ་བློན་འབྲོང་རྩེ་བ་མིག་གཉིས་ལོང་འདུག་པ་དང་།སྔ་སོར་འགྱུར་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་སྔོན་ནས་ཁོ་པ་ཕུད་འདུག ད་ལྟ་ཡོད་པའི་བཀའ་བློན་གུང་པཎ་ཌི་ཏ

རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་བའི་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས།

སྤྲུལ་ས་གནས་གང་སར་བརྩད་གཅོད་བྱེད་སྐབས། ཆུང་སྲིད་འདི་པ་ངོ་མཚར་བའི་མཚན་ལྟས་བཟང་པོ་ལྡན་པའི་གནས་ཚུལ་བོད་དུ་རིམ་འབྱོར་ལ་བརྟེན་རྒྱལ་ཚབ་རྟ་ཚག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་བཀའ་བློན་བཞི་སོགས་བོད་ཀྱི་ཆེ་རྒུ་ཐམས་ཅད་བཀའ་བགྲོས་ཏེ། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་ཡོས་སྤྱི་ལོ༡༨༠༧ལ་འོས་སྤྲུལ་གདན་ཞུར་སྐུ་གོང་མའི་གཟིམ་འགག་རབ་བརྟན་རྒྱ་མཚོ་རྫོང་མདའ་གནང་བ་ལྟར

༄༅། །གེ་སར་གྱི་སྒྲུང་དཔེ་དང་བཀའ་བློན་གྱི་མིང་ཚིག

བཀོད་པའི་རྩ་འཛིན་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་གྱི་དང་པོར“དོན་ཚན་གཅིག་ལ་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ལྟར་བཀའ་བློན་བསྐོ་བཞག་བྱེད་དགོས་ལ་ཞིབ་དཔྱད་པར་སྔར་སོར་གྱི་ལུགས་སྲོལ་རྙིང་པ་ལ།ལས་བྱེད་བཀའ་བློན་བཞི་འདུག་པའི་ནང་བཀའ་བློན་འབྲོང་རྩེ་བ་མིག་གཉིས་ལོང་འདུག་པ་དང་།སྔ་སོར་འགྱུར་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་སྔོན་ནས་ཁོ་པ་ཕུད་འདུག ད་ལྟ་ཡོད་པའི་བཀའ་བློན་གུང་པཎ་ཌི་ཏ

བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་བྱིས་པའི་དགའ་སྟོན་།

ཐོན་པ་སྲི་གཅོད་ཚེ་བརྟན་གཉིས་དང་། རྗེ་རང་གི་སྐུ་མདུན་གྱི་ཞབས་ཕྱིའི་གྲས་ནས་མགྲོན་གཉེར་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལ་ཛ་སག་བླ་མའི་ཆོ་ལོ་བདག་རྐྱེན་བསྩལ། ” ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་རོ། །དེ་ནས་བོད་བཀའ་བློན་བཞི་དང་ཨམ་བན་བཅས་བགྲོས་ནས་སླད་ཕྱིན་བོད་ཀྱི་སྲིད་དོན་འཛིན་སྐྱོང་ཐད་ཀྱི་སྒྲིག་ཁྲིམས་དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་ཅན་ཞིག་བྲིས་ནས་རྒྱལ་བ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལ་གཟིགས་ཞིབ་ཕུལ

རྒྱ་བོད་མཛའ་མཐུན་མཉམ་གནས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དན་རྟགས་། ཞེ་ཧོར་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དགོན།

བོད་མཐོ་སྒང་དུ། ཆིང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཚེ་དབང་རབ་བརྟན་གྱི་ངོ་ལོག་ཟིང་འཁྲུག་ཞོད་འཇགས་སུ་བཏང་རྗེས་སླར་ཡང་བོད་ས་གནས་ལ་བོད་རྒྱལ་མེད་པར་བཟོས་པ་དང་། བཀའ་ཤག་བཙུགས་ནས་བཀའ་བློན་བཞི་ཡི་འགན་དབང་སོགས་ཆབ་སྲིད་བཅོས་བསྒྱུར་བྱ་རྒྱུའི་གཏན་འབེབས་བྱས་པར་བརྟེན། ཞིང་བྲན་བདག་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཁག་ཅིག་ཚོད་འཛིན་ཐུབ་ནས་པཎ་ཆེན་དང་ཏཱ་ལའི་ཡིས་དབང་ཆ་དངོས

གསུམ། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས།(4)

ལྕགས་ལུག་1751ལོར། བཀའ་ཤག་དངོས་སུ་བཙུགས་སྐབས་ཀྱི་བཀའ་བློན་གཙོ་བོའི་གྲས། ཛ་སག་ཐོན་པ་སྲིད་ཆོས་ཚེ་བརྟན། ལྕགས་ལུག་ 1751ལོ། བཀའ་ཤག་དངོས་བཙུགས་སྐབས་ཀྱི་བཀའ་བློན་བཞིའི་གྲས། ཛ་སག་མདོ་མཁར་ཞབས་དྲུང་ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ། ལྕགས་ལུག་ 1751ལོ། བཀའ་ཤག་དངོས་སུ་བཙུགས་སྐབས་ཀྱི་བཀའ་བློན་གྲས། རིག་གནས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་སྙན་ངག་ལ་མཁས་པ་ཞིག་ཡིན

འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།

མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར།
བཀའ་བློན་བཞི།
  •     བསོད་ནམས་རྒྱལ་པོ་བཀའ་བློན་གྱི་གཙོ་བོ་དང༌། ང་ཕོད་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ། ལུམ་པ་བ་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་པོ། སྦྱར་ར་བ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོ་བཅས་བཀའ་བློན་ལས་རོགས་སུ་བསྐོས་པ་དེ་ལ་ཟེར།
 
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།