བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར42,525ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.177
ཡིན།
མཐོན་པོ་ཏཱ་པེན_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
སི་ཏཱ།
གངས་སྟོད་མཐོན་པོ།
ཨ་རིའི་ཧྥུ་ལའོ་ལིས་ཏཱ་མངའ་སྡེའི་ས་ཁུལ་མང་པོར་དྲག་ཆར་བབས་ནས་ཆུ་ལོག་བྱུང་།
མཐོན་པོ་ཏཱ་པེན།
ཉག་ག་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལ་རྫོང་གི་ཤར་ལྷོའི་ཕྱོགས་དང་སྔོན་གྱི་རྡོ་ལུང་ཡུལ་ཚོ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ལྷོ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལེ6གི་མཚམས་སུ་ཡོད།ཏཱ་པེན་ནི་སོག་སྐད་དེ་ཉག་གའི་དོན་ཡིན། གནས་འདིར་ས་བབས་མཐོ་ཞིང་གཡང་གཟར་མང་བས་མིང་དེ་ལྟར་བཏགས་པ་ཡིན། མཚོ་ངོས་ལས་མཐོ་ཚད་སྨི3477ཡོད། ཟུར་ལམ་ཞིག་ཡོད་པ་འབུམ་ཁང
ཧུའུ་ཏཱ་ཕེང་།
མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅུ་པའི་སྟེང་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཧྲེང་ཀྲང་ཝང་ཡུའུ་པོ་ཡིས་རེ་འདུན་ཞུས་པ་ལྟར་ཧུའུ་ཏཱ་ཕེང་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཧྲེང་ཀྲང་གཞོན་པ་དང་ཞིང་ཆེན་སྤྱི་བདེ་ཐིང་གི་ཐིང་ཀྲང་ལ་བསྐོས། སྤྱི་ལོ2024ལོའི་ཟླ6པའི་ཚེས17ཉིན་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང
ཝང་དབྱིས་ཕ་ཁི་སི་ཐན་གྱི་ཙུང་ལི་གཞོན་པའམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཏཱ་ཨར་ལ་ཁ་པར་བཏང་།
4པའི་ཚེས27ཉིན། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུས་ཀྱི་ཨུ་ཡོན་ནམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཝང་དབྱིས་ཁ་ཆད་ལྟར་ཕ་ཁི་སི་ཐན་གྱི་ཙུང་ལི་གཞོན་པའམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཏཱ་ཨར་ལ་ཁ་པར་བཏང་།ཏཱ་ཨར་གྱིས་ཕ་ཁི་སི་ཐན་དང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་ཁེ་ཧྲི་སྨི་ཨར་ས་ཁུལ་གྱི་འཇིགས་སྐུལ་འཇབ་རྒོལ་དོན་རྐྱེན་དབང་གིས་འབྲེལ་བ་ཛ་དྲག་ཡིན་པའི་གནས་ཚུལ
ཝང་དབྱི་ཡིས་ཕ་ཁི་སི་ཐན་གྱི་ཙུང་ལི་གཞོན་པའམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཏཱ་ཨར་ལ་ཁ་པར་བཏང་།
ཚེས27ཉིན། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུས་ཀྱི་ཨུ་ཡོན་ནམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་ཝང་དབྱི་ཁ་ཆད་ལྟར་ཕ་ཁི་སི་ཐན་གྱི་ཙུང་ལི་གཞོན་པའམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཏཱ་ཨར་ལ་ཁ་པར་བཏང་།ཏཱ་ཨར་གྱིས་ཕ་ཁི་སི་ཐན་དང་ཧིན་རྡུ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱིས་ཀ་སྨར་ས་ཁུལ་དུ་བྱུང་བའི་འཇབ་རྒོལ་དོན་རྐྱེན་ལས་ཕན་ཚུན་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་ཛ་དྲག་ཏུ་གྱུར་བའི
ཁོང་གོ་ཅིན་དང་རུ་ཝང་ཏཱ་ཡིས་ཞི་བདེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་རྩ་དོན་བསྒྲགས་གཏམ་བཀོད།
ཁོང་གོ་ཅིན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཡིས་ཚེས25ཉིན་གསལ་སྒྲོག་སྤེལ་ཏེ། ཁོང་གོ་ཅིན་དང་རུ་ཝང་ཏཱ་ཡིས་ཉིན་དེར་ཨ་མེ་རི་ཁའི་ཝ་ཧྲིན་ཐོན་ནས་རྩ་དོན་བསྒྲགས་གཏམ་བཀོད་དེ། ཁོང་གོ་ཅིན་ཤར་ཕྱོགས་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླིང་གི་མཚོ་ཆེན་ས་ཁུལ་གྱི་ཞི་བདེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་།གསལ་སྒྲོག་ལས་བཤད་རྒྱུར། ཁོང་གོ་ཅིན་དང་རུ་ཝང་ཏཱ་ཡིས
ཏཱ་ནའི་སྟོད་དང་ཧོར་གཙང་ཁོག(2)
རོགས་ཆུང་ལོའི་སྐྱེ་ལུས་ཕྲ་མོར།བགེགས་བར་ཆད་མ་ཡོང་ཟེར་ནས།།ལྷ་བླ་མར་གསོལ་བ་བཏབ་ནི།།ཁ་ཡར་འཁོར་མགྲོན་ཁང་ནང་གི།ཁྲི་འདྲ་བའི་ཚ་ཐབ་སྟེང་ལ །ཁོས་གདན་དཀར་གདན་དམར་བཏིང་ནས།།སྔས་མཐོན་པོ་ཅན་ཞིག་བཞག་ནས།།རོགས་ཡོང་བ་བསམས་ནས་བསྒུགས་ནི།།ས་རུབ་ནས་ནམ་གུང་ཐོན་ཐལ།།ཁྲ་གསལ་ལེ་སྐར་མའི་གཞུང་རེད།།རོགས་དགའ་ལོ་ཡོང་བའི་ཚད་རེད།།ཇ་ཞིམ་པོ་འཐུང་གི་སྐབས་རེད
ཏཱ་ནའི་སྟོད་དང་ཧོར་གཙང་ཁོག(3)
བསམ་ནག་གན་གིས།།མགོ་སྒུར་ནས་འདང་ཞིག་རྒྱག་གི།སེམས་སེན་མོ་འདྲ་ཞིག་རྙེད་ནས།།མ་ཁྱོད་ཚོ་ཁག་མེད་ཟེར་ནས།།ཁོས་འཇམ་པོའི་གདན་ཞིག་འདིང་གི།དེ་བླ་ཤིང་ཚེར་མའི་རྩུབ་རེད།།ཁོས་མཐོན་པོ་སྔས་ཤིག་འཇོག་གི།དེ་དམའ་མོ་དོང་ལས་དམའ་རེད།།ཁོས་ཡང་མོ་གོས་ཤིག་འགེབ་ཀི།དེ་གོར་མོ་རྡོ་གི་ལྗི་རེད །ཁྱོད་ཇི་འདྲ་གང་འདྲ་ཟེར་གི།ལན་མ་དགོས་ཡིད་ནས་བརྒྱགས་ཀི
ཁཱ་ནཱ་ཏཱའི་ཙུང་ལི་ཡིས་ཁཱ་ནཱ་ཏཱ་དང་ཨ་མེ་རི་ཁའི་སྲོལ་རྒྱུན་འབྲེལ་བ་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་ཚུལ་བསྟན།
ཁཱ་ནཱ་ཏཱའི་ཙུང་ལི་ཁཱ་ནེ་ཡིས་ཚེས27ཉིན་བཤད་རྒྱུར། ཁཱ་ནཱ་ཏཱ་དང་ཨ་མེ་རི་ཁའི་བར་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་འབྲེལ་བ་མཇུག་སྒྲིལ་བ་དང་། ཨ་མེ་རི་ཁའི་ཙུང་ཐུང་ཐི་ལིང་ཕུའུ་ཡིས་མུ་མཐུད་དུ་ཛ་དྲག་ལ་གཏོང་བཞིན་པའི་སྒོ་ཁྲལ་གྱི་བྱེད་ཐབས་མདུན་ནས། ཁཱ་ནཱ་ཏཱ་ཡིས་ངེས་པར་དུ་གཞི་རྩའི་སྟེང་ནས་དཔལ་འབྱོར་གསར་བ་ཞིག་བསྐྱར་བཞེངས་བྱེད་དགོས་ཟེར
ཏཱ་དབོན་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན།
དང་བོ། ཏཱ་དབོན་ཚུལ་ཁྲིམས་སངྒེ་། འཁྲུངས་འདས1651—1743གཉིས་པ། ཏཱ་དབོན་དོན་ཡོད་སེངྒེ་། འཁྲུངས་འདས། 1644—1815གསུམ་པ། ཏཱ་དབོན་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་འཇིགས་མེད་སངྒེ་། འཁྲུངས་འདས། 1832—1867བཞི་བ། དབུ་སེ་བར་གྲགས་ འཁྲུངས་འདས། 1868—1922 སྨན་ལུང་།ལྔ་བ། བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས
སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་ལ་བཙས་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས།
གཙོ་བྱས་པའི་འབྲོག་ཐང་དུ་གཞིས་ཆགས། ཏོ་ཀོང་ཁྲི་ལོ་བཅུ་དྲུག་པར(1836)། མདའ་བཞི་ཚོ་བའི་ཚོ་དཔོན་རྒྱལ་མཚན་བཟང་པོས་མི་ཕྱུགས་དར་ཆེད་ཚོ་བའི་མང་ཚོགས་བསྐུལ་ནས་མཐོན་པོ་སྒང་དུ་ལ་བཙས་བརྩིགས་ཤིང་། སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་ལ་བཙས་ཀྱང་ཟེར།ཀྲུང་གོ་གསར་པ་དབུ་བརྙེས་རྗེས། 1950ལོར་པཎ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་ཨེར་ཏི་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
མཐོན་པོ་ཏཱ་པེན།
-
ཉག་ག་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལ་རྫོང་གི་ཤར་ལྷོའི་ཕྱོགས་དང་སྔོན་གྱི་རྡོ་ལུང་ཡུལ་ཚོ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ལྷོ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལེ6གི་མཚམས་སུ་ཡོད།
འབྲེལ་ཡོད་ནང་དོན་སྐོར།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།