བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར157ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.643
ཡིན།
ཚ་འདེད།
something(usu. a loan/tax) 1.དག་ཡིག་གསར་བསྒྲིགས་ལས། བུ་ལོན་ནན་གྱིས་འདེད་པའི་དོན། 2.བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ལས། བུ་ལོན་དང་ཁྲལ་འུལ་སོགས་འཕྲལ་མར་དགོས་ཞེས་བཙན་འདེད་བྱེད་པ། 催迫，勒索：བུ་ལོན་དང་ཁྲལ་འུལ་ཚ་འདེད་བྱེད་པ། 催差逼债
ཏུའུ་ནན།
སྲིད་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་སྐབས་དང་པོའི་ནོ་པེལ་ཞི་བདེའི་བྱ་དགའ་གནང་མོད།འོན་ཀྱང་ཏུའུ་ནན་གྱིས་བྱ་དགའ་ལེན་མ་ཐུབ་པ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་སྐབས་དེར་བུན་བདག་གིས་ད་དུང་ཁོ་ལ་བུ་ལོན་ཚ་འདེད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་ཡིན། སྤྱི་ལོ1901ལོར་ཁོང་དང་ཧྥོ་ལེ་ཏུ་ལི་ཁུ•ཕཱ་ཞི（རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་མནའ་འབྲེལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གྲོས་ཚོགས་མནའ་འབྲེལ་གྱི་གསར་གཏོད་པ
གྲོང་མིར་གླ་ཆ་ལེན་རོགས་བྱས་པ།
སྐྱེལ་འདྲེན་ལས་ཀ་བྱས་ཡོད། ལོ་མཇུག་ཏུ་གླ་ཆ་རྩིས་རྒྱག་སྐབས་གླ་ཆ་སྒོར་ཁྲི་79ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་དང་གླ་ཆ་ཁག་གཅིག་སྤྲད་ཀྱང་ད་དུང་སྒོར་ཁྲི་38ཆད་ཡོད། ཡུལ་མི་ཚོས་ཚ་འདེད་ཐེངས་མང་བཏང་ཡང་ཁ་ཡ་མ་བྱས་པར་བརྟེན་འབྲེལ་ཡོད་ཚན་པར་ཞུ་གཏུག་བརྒྱབ་ཡོད།མི་དམངས་འདུམ་འགྲིག་ནི་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་འགོག་རགས་དང་པོ་དེ་ཡིན
ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་ཁྲིམས་ཁང་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་དུས་ཚིགས་དང་པོའི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་སྒྲིལ་གླེང་།
བྱ་ཡུལ་སུང་ཆེ་གེ་མོ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ཚད་ཡོད་ཀུང་སི་ག་གེ་མོའི་དབར་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གྲྭའི་གན་རྒྱའི་རྩོད་གཞི་ཐོན་ནས་ཞིང་པ་ལས་མི་260ཡི་གླ་ཆ་སྤྲོད་ཐུབ་མེད། ཚ་འདེད་ཐེངས་མང་བཏང་བ་དང་བཙན་ཐབས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་རེ་ཞུ་བྱས་པ་བརྒྱུད། གོང་དཀར་རྫོང་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་ལག་བསྟར་ཅུས་ཀྱིས་དྲ་རྒྱ་ནས“ཞིབ་བཤེར་ཚོད་འཛིན”དང་རྒྱུན
ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་གློག་འཕྲིན་དྲ་རྒྱའི་མགོ་སྐོར་ལ་རྡུང་རྡེག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བྱ་བའི་མཐུན་སྦྱོར་རྐྱེན་སྲོལ་གྱི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་བསྡུས།
མགོ་སྐོར་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་དྲིལ་སྒྲོག་ལོའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་སོགས་ཀྱི་བྱ་བའི་ཐད་ནས་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་བླངས།ཚོགས་ཐོག་ནས་ནན་གྱིས་བསྟན་དོན། རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཚ་འདེད་དྲག་རྡུང་བྱེད་པ་དང་། རྡུང་རྡེག་གི་སྤུས་འབྲས་སྔར་ལས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ། མགོ་སྐོར་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་སྒྲོམ་གཞི་གཏོར་ནས། ཕྲེང་འབྲེལ་ཧྲིལ་བོའི་ཞིབ་གཅོད་རྡུང་རྡེག་ནུས་པ
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་གློག་འཕྲིན་དྲ་རྒྱའི་མགོ་སྐོར་ལ་རྡུང་རྡེག་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བྱ་བའི་མཐུན་སྦྱོར་རྐྱེན་སྲོལ་གྱི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་བསྡུས།
མགོ་སྐོར་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་དྲིལ་སྒྲོག་ལོའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་སོགས་ཀྱི་བྱ་བའི་ཐད་ནས་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསལ་བླངས།ཚོགས་ཐོག་ནས་ནན་གྱིས་བསྟན་དོན། རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཚ་འདེད་དྲག་རྡུང་བྱེད་པ་དང་། རྡུང་རྡེག་གི་སྤུས་འབྲས་སྔར་ལས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ། མགོ་སྐོར་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་སྒྲོམ་གཞི་གཏོར་ནས། ཕྲེང་འབྲེལ་ཧྲིལ་བོའི་ཞིབ་གཅོད་རྡུང་རྡེག་ནུས་པ
ཆུ་ཤུར་རྫོང་གིས་ཏང་གི་སྒྲིག་ཁྲིམས་སློབ་སྦྱོང་སློབ་གསོ་གཏིང་ཟབ་དང་ཏན་ཏིག་སྤེལ་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ།
ཆུ་ཤུར་རྫོང་ས་སྨད་གྲོང་ཚོས“འགྱངས་ཆད་གཉིས”ཀྱི་གནད་དོན་གྲལ་བཤེར་ཧུར་ཐག་བྱས་ནས་ཉིན་20ཡི་ནང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འགྱངས་ཆད་གླ་ཕོགས་སྒོར་ཁྲི་574.51ཚ་འདེད་བཏང་ཡོད།བསྐྱར་ཟློས་དོར་ནས་སྤྱོད་ཚུལ་ལེགས་སུ་བཏང་སྟེ་དམངས་འཚོའི་བདེ་རྩ་དེ་བས་ཟབ་ཏུ་བཏང་ཞིང་། སྐད་འཕྲིན་ལས་དོན་ཚོགས་པའི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་གཞིར་བཟུང་སྐད་འཕྲིན
རྒྱལ་སྟོན་ལ་བསུ་བ་ཞུ་བའི་དབུལ་སྒྲོལ་ཕྱུག་འགྱུར་གྱི་སྙན་དབྱངས།
སྣ་མིན་སྣ་ཚོགས། །ཤང་ཀྲང་དབུལ་སྐྱོར་ལས་ཀར། །གཟིགས་སྐོར་གནང་བར་ཕེབས་དུས། །དོན་གྲུབ་སེམས་པ་འཚབ་ནས། །གཅིན་པ་ཐེངས་མང་བྲོ་སོང་། །འཇམ་པོའི་སློབ་གསོ་གཏོང་གིས། །གཤེ་གཤེ་ཚ་འདེད་གཏོང་གིས། །བདེ་ཁང་སྦྱིན་བདག་དོན་གྲུབ། །ཆང་ཁང་འགྲིམ་ཁོམ་མི་འདུག །བྱ་གསོའི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཀ །དོན་གྲུབ་ཁྱིམ་ལ་སྤྲད་སོང་། །ཐོ་རེངས་བྱ་ཕོའི་བྱ་སྐད། །གཉིད་ལས་སློང་བའི
བྲེལ་བ་མ་ལང་དལ་ཙམ་གནང་རོགས།
ནས་ཡུལ་དེར་འབྱོར།གོང་གི་གཏམ་དཔེ་དང་སྒྲུང་གཏམ་དེ་གཉིས་ལས་བྱ་བ་གང་ཞིག་བྱེད་སྐབས་ཡིད་གཟབ་དང་བདེ་འཇགས་ལ་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་དང་།མགྱོགས་པོ་སླེབ་རྒྱུའི་རྔམ་སེམས་ཀྱིས་ཚ་འདེད་ཚ་སྐུལ་བྱས་ཚེ་དེའི་ལྡོག་ཟླར་འགྱུར་སྲིད་པས།ལམ་བར་བདེ་འཇགས་ལ་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེར་བསྟན་ཡོད།སྔ་མོ་འགྲིམ་འགྲུལ་རྐང་བཞིའི་དུད་འགྲོར་བསྟེན་དུས་བདེ་འཇགས་དེ་ལྟར
བྲེལ་བ་མ་ལང་དལ་ཙམ་གནང་རོགས། ༼ བསྡུས་རྩོམ། ༽
ནས་ཡུལ་དེར་འབྱོར།གོང་གི་གཏམ་དཔེ་དང་སྒྲུང་གཏམ་དེ་གཉིས་ལས་བྱ་བ་གང་ཞིག་བྱེད་སྐབས་ཡིད་གཟབ་དང་བདེ་འཇགས་ལ་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་དང་།མགྱོགས་པོ་སླེབ་རྒྱུའི་རྔམ་སེམས་ཀྱིས་ཚ་འདེད་ཚ་སྐུལ་བྱས་ཚེ་དེའི་ལྡོག་ཟླར་འགྱུར་སྲིད་པས།ལམ་བར་བདེ་འཇགས་ལ་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེར་བསྟན་ཡོད།སྔ་མོ་འགྲིམ་འགྲུལ་རྐང་བཞིའི་དུད་འགྲོར་བསྟེན་དུས་བདེ་འཇགས་དེ་ལྟར
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཚ་འདེད།
-
བུ་ལོན་ནན་གྱིས་འདེད་པའི་དོན།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།