བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར12,969ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.104
ཡིན།
ཡཱ་ཀུ་ཧྲི་ཏན_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
ཨ་རིའི་ཡཱ་ལི་སཱང་ནཱ་མངའ་སྡེའི་ནགས་མེ་འབར་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་གྱུར།
ཨ་རིའི་ཅཱ་ལིས་ཧྥུའུ་ཉི་ཡཱ་མངའ་སྡེའི་ནགས་མེ་མཆེད་པ་མགྱོགས་ཞིང་སྡོད་ཁང་མང་པོ་མེ་ཡིས་འཚིག
ལི་པུ་ལི་ཡཱ་ཡིས་ཙུང་ཐུང་དང་རྒྱལ་དམངས་གྲོས་ཁང་གི་འདེམ་བསྐོའི་བྱ་འགུལ་སྤེལ།
ཡཱ་ཀུ་ཧྲི་ཏན།
སྤྱི་ལོ1851ལོར་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཡིན་ལ། དབྱིན་ཇི་ལུན་ཏུན་གྱི་ཡཱ་ཀུ་ཧྲི་ཏན་ནི་གྱོན་ཆས་ལས་རིགས་ཁྲོད་དུས་ནམ་ཡང་ཕུལ་བྱུང་གི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་ཡིན། དེ་མིན་སྒེག་ཉམས་དང་དར་སྲོལ་ཅན་གྱི་གྱོན་ཆས་ཇུས་འགོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་དུང་རླབས་ཆེ་བའི་ལག་རྩལ་གསར་གཏོད་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡཱ་ཀུ་ཧྲི་ཏན་དེའི་མཚན་སྙན་རྒྱལ་སྤྱི་ལ་གྲགས་ཡོད
ཁང་ཡཱ་པིང་།
དམག་ཁོངས་ནས་ཕྱིར་ལོག་པའི་དམག་མིའི་ལས་དོན་ཐིང་གི་ཐིང་ཀྲང་གཞོན་པའི་འགན་བཞེས། སྤྱི་ལོ2024ལོའི་ཟླ9པའི་ཚེས20ཉིན། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁང་ཡཱ་པིང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་དམག་ཁོངས་ནས་ཕྱིར་ལོག་པའི་དམག་མིའི་ལས་དོན་ཐིང་གི་ཐིང་ཀྲང་གཞོན་པར་བསྐོས། （ཚོད་ལྟའི་དུས་ཡུན་ལོ་གཅིག་ཡིན）རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་། 康亚兵 རྒྱལ་ཁོངས
ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་ཙུང་ཐུང་གིས་ཀྲུང་གོའི་བར་གོ་སྐབས་མཉམ་སྤྱོད་བྱས་ནས་མཉམ་ལས་ལ་མཉམ་བརྩོན་བྱེད་འདོད་ཡོད་པའི་ཚུལ་བསྟན།
ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་ཙུང་ཐུང་གིས་ཀྲུང་གོའི་བར་གོ་སྐབས་མཉམ་སྤྱོད་བྱས་ནས་མཉམ་ལས་ལ་མཉམ་བརྩོན་བྱེད་འདོད་ཡོད་པའི་ཚུལ་བསྟན།ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་ཙུང་ཐུང་ཨ་ལི་ཡིས་ཚེས23ཉིན་བསྟན་དོན། ཀྲུང་གོ་ནི་ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་གྲོགས་པོ་དང་སྤུན་ཟླ་བཟང་བོ་ཡིན་པ་དང་། ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་རིམ་སྤོར་ཐད་བྱས་རྗེས་གལ་ཆེན་བཞག
ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་ཙུང་ཐུང་གིས་ཀྲུང་གོའི་བར་གོ་སྐབས་མཉམ་སྤྱོད་བྱས་ནས་མཉམ་ལས་ལ་མཉམ་བརྩོན་བྱེད་འདོད་ཡོད་པའི་ཚུལ་བསྟན།
ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་ཙུང་ཐུང་ཨ་ལི་ཡིས་ཚེས23ཉིན་བསྟན་དོན། ཀྲུང་གོ་ནི་ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་གྲོགས་པོ་དང་སྤུན་ཟླ་བཟང་བོ་ཡིན་པ་དང་། ཀུའེ་ཡཱ་ནཱའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་རིམ་སྤོར་ཐད་བྱས་རྗེས་གལ་ཆེན་བཞག་ཡོད། ཀུའེ་ཡཱ་ནཱ་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཀྲུང་གོའི་བར་གོ་སྐབས་མཉམ་སྤྱོད་བྱས་ནས་མཉམ་ལས་ལ་མཉམ་བརྩོན་བྱེད་འདོད་ཡོད་ཟེར།ཨ་ལི་ཡིས
ཀི་ལུའུ་ཅི་ཡཱའི་སྲིད་འཛིན་ཏང་གི་ཀྲུའུ་ཞི་ཡིས་ལས་ཁུར་དགོངས་ཞུ་བྱས་ནས་སྲིད་སྟེགས་ལས་འབུད་རྒྱུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས།
ཀི་ལུའུ་ཅི་ཡཱའི་སྲིད་འཛིན་ཏང་ཕུགས་འདུན་ཏང་གི་ཀྲུའུ་ཞི། སྔོན་ཆད་ཀྱི་ཙུང་ལི་ཅཱ་ལི་པཱ་ཧྲ་ཝེ་ལེ་ཡིས་ཚེས25ཉིན་ལས་ཁུར་དགོངས་ཞུ་བྱས་ནས་སྲིད་སྟེགས་ལས་འབུད་རྒྱུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས།ཀི་ལུའུ་ཅིན་ཡཱའི་སྨྱན་བྱད་ཀྱིས་བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན། ཅཱ་ལི་པཱ་ཧྲི་ཝེ་ལེ་ཡིས་ཉིན་དེར་གསར་འགྱུར་སྒྲོག་སྤེལ་ཚོགས་འདུའི་སྟེང་བཤད་རྒྱུར། ད་ལྟ་ངས་མུ་མཐུད་དུ
ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡཱའི་ཐཱ་ལའོ་གླིང་ཚོམས་ཉེ་འདབས་ཀྱི་མཚོ་ཁོངས་སུ་ཚད་རིམ6.6གི་ས་ཡོམ་བྱུང་།
ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡཱའི་སུའུ་ལཱ་ཝེ་ཞི་བྱང་མ་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཐཱ་ལའོ་གླིང་ཚོམས་ཀྱི་ཤར་ལྷོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལེ67མཚམས་ཀྱི་མཚོ་ཁོངས་སུ་ཚེས22ཉིན་ཚད་རིམ6.6གི་ས་ཡོམ་བྱུང་བ་དང་། མིག་སྔར་མི་སྣར་ཤི་རྨས་དང་རྒྱུ་ནོར་གྱོང་གུད་བྱུང་བའི་སྙན་ཞུ་བསྒྲགས་མེད།ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡཱའི་གནམ་གཤིས་དང་ནམ་ཟླ། སའི་གོ་ལའི་དངོས་ལུགས་ཅུའུ
ཝན་ལུང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་ངོ་བདུན་ཅུར་རྗེས་དྲན་བྱེད་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དཔྱད་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡཱ་རུ་སྤེལ།
དང་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་འཕེལ་རྒྱས་ཞེས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་གཞུང་དཔྱད་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཚེས24ཉིན་ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡཱའི་བཀྲ་ཝ་ནུབ་མ་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཝན་ལུང་གྲོང་ཁྱེར་ནས་སྤེལ། ཀྲུང་གོ་དང་ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡཱ། རྒྱ་གར། ཕཱ་ཁི་སི་ཐན་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་དང་ས་ཁུལ་གྱི་སྲིད་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་དང
ལེ་པཱ་ནུན་གྱིས་དབྱི་སི་རལ་གྱི་དམག་དཔུང་གིས་པེ་རུ་ཐིའི་ལྷོ་འདབས་སུ་བར་སྣང་འཇབ་རྒོལ་བྱས་པར་རྒོལ་གཏམ་བཏང་།
གཏོར་བ་དང་། ཉེ་འཁོར་གྱི་ཁང་བ་དང་རླངས་འཁོར་ལ་གཏོར་བརླག་ཐེབས་ཡོད་ཀྱང་། མིག་སྔར་མི་སྣར་ཤི་རྨས་ཐེབས་པའི་སྙན་ཞུ་བསྒྲགས་མེད་ཟེར།དབྱི་སི་རལ་གྱི་ཙུང་ལི་ནེ་ཐཱ་ནི་ཡཱ་ཧུའུ་དང་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ཆེན་ཁཱ་ཚི་གཉིས་ཀྱིས་ཚེས27ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་གསལ་སྒྲོག་སྤེལ་ཏེ། དབྱི་སི་རལ་གྱི་དམག་དཔུང་གིས་པེ་རུ་ཐིའི་ལྷོ་འདབས་སུ་དྲག་ཤུགས་འཇབ་རྒོལ
ཡཱ་མིན་ཐའོ་ལཱ་ཀ 亚门陶拉尕 ཞེས་པ་འདི་ནི་སྲིད་འཛིན་ཁྱབ་ཁོངས་གང་ལ་གཏོགས་སམ།
ཡཱ་མིན་ཐའོ་ལཱ་ཀ་ཞེས་པ་སོག་སྐད་དུ་ཡཱ་མིན་མགོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། གནས་འདིའི་རི་མགོར་མཚེར་ཤུལ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་ངག་རྒྱུན་དུ་སོག་པོའི་ཚོ་དཔོན་གྱི་ཡཱ་མིན་ཡིན་པའི་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པས་ས་མིང་ལ་དེ་ལྟར་ཐོགས། མཚོ་ཁུར་ལུག་གྲོང་རྡལ་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལེ32ཀྱི་མཚམས་སུ་ཡོད། “亚门陶拉尕”蒙古语意为山顶衙门
ཡཱ་ཀི་ཏི་ཐའོ་ཧའེ། 亚格得陶海ནི་སྲིད་འཛིན་ཁྱབ་ཁོངས་གང་ལ་གཏོགས་སམ།
ཡཱ་ཀི་ཏི་ཐའོ་ཧའེ་ཞེས་པ་སོག་སྐད་དུ་དཀྲིས་ཁུགས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། གནས་འདིར་མཚེའུ་ཁུགས་དབྱིབས་དཀྲིས་ནས་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་པས་ས་མིང་ལ་དེ་ལྟར་ཐོགས། བུའུ་ཐའོ་མའེ་རིན་ཡུལ་ཚོའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་ལེ130ཡས་མས་ཀྱི་མཚམས་སུ་ཡོད། “亚格得陶海”蒙古语意为蜷缩形河湾，因此地呈蜷缩状而得名
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཡཱ་ཀུ་ཧྲི་ཏན།
-
སྤྱི་ལོ1851ལོར་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཡིན་ལ། དབྱིན་ཇི་ལུན་ཏུན་གྱི་ཡཱ་ཀུ་ཧྲི་ཏན་ནི་གྱོན་ཆས་ལས་རིགས་ཁྲོད་དུས་ནམ་ཡང་ཕུལ་བྱུང་གི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་ཡིན། དེ་མིན་སྒེག་ཉམས.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།