བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར40,133ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.443
ཡིན།
ར་ཏི་རྨ་སེང་སྟོན་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
སྟོན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།
བོད་ཀྱི་མཁའ་ཁྱབ་ཅེས་པའི་གློག་བརྙན་ཐོག་མར་སྟོན་པའི་མཛད་སྒོ་ལྷ་སར་གཉེར་བ།
བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་མཚན་ཚོགས་ཀྱི་འཁྲབ་སྟོན་པ་ཚོའི་གར་སྟེགས་རྒྱབ་ཕྱོགས་ཀྱི་དཀའ་ཚེཌ་ཆེ་བའི་ལས་དོན།
ར་ཏི་རྨ་སེང་སྟོན་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན།
མི་ཉག་གི་སྔ་ཐོག་མཁས་པ་མི་དྲུག་ཏུ་གྲགས་པའི་གསུམ་པ་ར་ཏི་རྨ་སེང་སྟོན་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ནི་སྤྱི་ལོ1317ལོར་མི་ཉག་ཏུ་སྐུ་བལྟམས། སློབ་དཔོན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་དྲུང་དུ་དབུ་སྐྲ་བསིལ་ཏེ་ཀློག་བསླབས། དེ་རྗེས་སློབ་དཔོན་སྙིང་པོ་རྒྱལ་མཚན་བསྟེན་ནས་གསན་སྦྱང་བྱས་པས་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གྲགས། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་དབུས་སུ་བྱོན་ནས་གསང་ཕུར་དབུ་རུ་པ་བྱང་ཆུབ་སྐྱབས
སུའུ་ཀོ་ར་ཏི།
ནུབ་ཕྱོགས་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་རྨང་འདིང་མཁན་སུའུ་ཀོ་ར་ཏི།སུའུ་ཀོ་ར་ཏི（socrates，苏格拉底469 bc～399 bc）ནི་ཀེ་རི་སེ་ཕྱེད་གླིང་དང་ཨེ་ཤ་ཡ་ཆུང་བའི་ནུབ་མཚོའི་འགྲམ་རྒྱུད་དུ་ཀེ་རི་སེའི་མིས་བཙུགས་པའི་ཨ་ཐེན་སིའི་མཁར་གྲོང་རྒྱལ་ཁབ（雅典城邦国）ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ཕལ་བ་ཞིག་གི
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱིས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་དཔེ་སྟོན་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གསར་འགྱུར་གཞུང་དོན་ཁང་གི་ཀྲུང་གོ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གསར་འགོད་པའི་ཚོགས་འདུའི་སྟེང
གི་གསར་འགྱུར་གཞུང་ལས་ཁང་གིས་བགྲོད་ལམ་གསར་བའི་སྟེང་གི་འབད་བརྩོན་པ་ཞེས་པའི་ཀྲུང་ཕྱིའི་གསར་འགོད་པའི་སྣེ་ལེན་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་པ་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་དཔེ་སྟོན་པ་དང་སྔོན་ཐོན་མི་སྒེར་གྱི་འཐུས་ཚབ་པ5གདན་ཞུ་བྱས་ཤིང་། ངལ་རྩོལ་དཔེ་སྟོན་པའི་སྙིང་སྟོབས་དར་སྤེལ་དང་དུས་རབས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཁུར་ལེན་སྤོབས་པ་བརྗོད་གཞིར་བྱས་ཏེ་ཀྲུང་ཕྱིའི
སོག་རྫོང་གི་སྤྱི་བདེས་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ངེས་སྦྱོང་སློབ་ཚན་འཚོགས་པ།
ཏུ་བཅུག་པས་སློབ་མ་ཚོ་དེའི་ནང་ཞུགས་པའི་སྤྲོ་སེམས་རབ་ཏུ་འཕེལ་ཡོད། དུག་འགོག་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལྷུ་ཚིགས་སུ་མི་དམངས་ཉེན་རྟོག་པས་འདྲ་བཟོས་དུག་རྫས་ཀྱི་དཔེ་དབྱིབས་སྟོན་པ་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་ལག་དེབ་སྤྲད་དེ་སློབ་མ་ཚོར་དུག་རྫས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཐད་ཀར་ངོས་འཛིན་བྱེད་དུ་བཅུག་ཐོག་དུག་རྫས་ངོས་འཛིན་དང་། དུག་རྫས་བཀག་འགོག དུག་རྫས་ལས་གཡོལ་བ་བཅས་ཀྱི
རང་ཁུལ་གྱིས་དཀར་མཛེས་བཟོ་པའི་མིང་འདོགས་ཚོགས་འདུ་སྐབས་དང་པོ་འཚོགས།
བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་བཅས་ཀྱི་འགན་འཁུར་གཙོ་བོ། རྫོང་ཁག18ཀྱི（གྲོང་ཁྱེར）སྤྱི་ཁྱབ་བཟོ་ཚོགས་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བ། དར་མདོ་ས་ཁུལ་གྱི་ལས་རིགས་ཁག་གི་ངལ་རྩོལ་དཔེ་སྟོན་པ། སྔོན་ཐོན། ལས་རྣམ་གསར་པའི་ངལ་རྩོལ་པ། ལས་བཟོ་ཕུལ་བྱུང་་འཐུས་མི། དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་སི་ཁྲོན་བཟོ་པ། མིང་ཐོབ་པའི་སྐབས་དང་པོའི་དཀར་མཛེས་བཟོ་པའི་འཐུས་མི་བཅས200
ཁམས་མི་ཉག་ར་ཏི་དགོན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ཉུང་བསྡུས།
ཡུལ་སྐྱོང་འབོ་རྩེ་རྡོ་རྗེ་དྲག་རྩལ་གྱིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་གནས་མཆོག་དམ་པ་གང་དེར། མི་ཉག་མཁས་པ་མི་ལྔའི་ཡ་གྱལ་འཕགས་མཆོག་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་རྣམ་རོལ། ར་ཏི་རྨ་སེ་སྟོན་པ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བས། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་བགྲང་བྱ་སོ་བརྒྱད་པ(1364)ཤིང་འབྲུག་ལོར་ལྷ་དང་མིས་བསྐུལ་མ་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ལེགས་ཚོགས་ཀུན་ནས་འཛོམས་པས
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ལུས་རྩལ་མཛུབ་སྟོན་པ་་་
མཚོ་སྔོན་དགེ་ཐོན་སློབ་ཆེན་ལུས་རྩལ་སློབ་གླིང་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་དམངས་ཡོངས་ལུས་སྦྱོང་ཞབས་བྲོའི་མཐུན་ཚོགས་སོགས་ནས་ཡོང་བའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལུས་རྩལ་མཛུབ་སྟོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གདན་ཞུས་ལྟར་ཐེངས་འདིའི་བྱེད་སྒོའི་སློབ་ཁྲིད་དགེ་རྒན་གྱི་འགན་འཁུར་རྒྱུ་རེད། བྱེད་སྒོའི་སློབ་ཚུགས་མཛད་སྒོའི་ཡུལ་དངོས། ད་ཐེངས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་སྒོའི
སྐར་རྩིས་སྟོན་པའི་གཞུང་གང་དག་ཡིན།
རྩོམ་སྒྲིག དོན་འགྲུབ་མཚོ། ཡོང་ཁུངས། བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་རྒྱུན་ཤེས། བཤེར་འབེབས། རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་།སྐར་རྩིས་སྟོན་པའི་གཞུང་ནི་དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད། དུས་འཁོར་བསྡུས་རྒྱུད། བདེ་མཆོག་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོའི་རྒྱུད། དཔལ་ལྡན་སྭ་རོད་ཀྱི་རྒྱུད（དབྱངས་འཆར་གྱི་རྒྱུད）མིག་བཅུ་གཉིས་པའི་མདོ། སྟག་རྣའི་རྟོགས་བརྗོད། ཉི་མའི་སྙིང་བོའི་མདོ
གཡང་ཕྱུག་མཚོ་ལ་བུད་མེད་འཁྲབ་སྟོན་པ་རྩེ་གྲའི་བྱ་དགའ་ཞིག་ཐོབ།
བོད་ཀྱི་བུད་མེད་འཁྲབ་སྟོན་པ་གཡང་ཕྱུག་མཚོ་ལ་མི་རིགས་གློག་བརྙན་འགྲེམས་སྟོན་སྐབས་གཉིས་པའི་ཁྲོད་བུད་མེད་འཁྲབ་སྟོན་པ་རྩེ་གྲའི་གཟི་བརྗིད་མཚན་སྙན་ཐོབ། ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་ཉེར་བདུན་ཉིན། ཧུའུ་ནན་མི་རིགས་གློག་བརྙན་འགྲེམས་སྟོན་སྐབས་གཉིས་པ་ཧུའུ་ནན་ཡུན་ཧྲུན་རྫོང་ཧྥུའུ་རུང་གྲོང་རྡལ་དུ་སྤེལ་ཞིང་། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་འཁྲབ་སྟོན་པ་
ལུང་སྟོན་པ་རྩ་བ་སུམ་ཅུ་པ་ཞེས་པ་སོ་སོའི་དོན་གང་ཡིན།
གཉིས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་རྨོངས་མུན་སེལ་བའི་ཉི་མ། བཤེར་འབེབས། རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་། སྒྲའི་མཚན་ཉིད་དམ། མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་བརྗོད་བྱ་བརྡ་སྤྲོད་ཚུལ་ལུང་དུ་སྟོན་པས་ན(བྱཱ་ཀ་ར་ཎ)ལུང་སྟོན་པ། རྟགས་འཇུག་སོགས་ལེའུ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་པས་ན(མཱུ་ལ)རྩ་བ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་ཚད་ཤོ་ལ་ཀ་སུམ་ཅུར་གནས་པས་ན(ཏྲིཾ་ཤད
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ར་ཏི་རྨ་སེང་སྟོན་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན།
-
འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1371
-
འདས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1383
འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣའི་སྐོར།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།