བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར1,264ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.175
ཡིན།
རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
འབྲོག་མོ། འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ། 258༼ འགྲན་སྐོར་སོ་བཞི་བ། ༽
མི་ཚེའི་བརྒྱུད་རིམ་སྐོར་གླེང་བ། ཁག་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ།
མི་ཚེའི་བརྒྱུད་རིམ་སྐོར་གླེང་བ། ཁག་གཉིས་པ། འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ།
རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ།
ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ས་སྟག(སྤྱི་ལོ1758)ལོའི་ཟླ་བ་དྲུག་པའི་ཚེས་གཉིས་ལ་ཐོབ་རྒྱལ་ལྷ་རི་སྒང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུ་རྟ(སྤྱི་ལོ1762)ལོའི་ཟླ་བ་བདུན་པའི་ཚེས་བཅུ་ཉིན་པོ་ཏ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ། ལྕགས་གླང(སྤྱི་ལོ1781)ལོར་གོང་མ་ཆན་ལུང་གིས་རྗེ་འདིར་ནུབ་ཕྱོགས་མཆོག་ཏུ་དགེ་བའི་ཞིང་གི
རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཕུལ་བའི་འཕྲིན།
བསྟོད་པའི་དབྱངས་དང་། ཡིད་ཀྱིས་མོས་པ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་ནས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསྟོད་པའི་ལེགས་སོ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ཕན་ལྷག་བསམ་དང་བློ་གྲོས་རྩལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ལ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕུལ་བའོ། །རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ1ལ་ཕུལ་བའི་འཕྲིན། རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་རྗེ་བཙུན་ཕྱག་ན་པདྨོའི་ཞབས་ཀྱི་སྲིད་ཞིའི
རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོའི་གསུང་འབུམ་དཀར་ཆག །
ཞྭ་སེར་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས་གཙོས་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རིམ་བྱུང་གི་གསུང་འབུམ་དཀར་ཆག་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིགས་པའི་དྲི་མེད་ཟླ་ཤེལ་གཙང་མའི་མེ་ལོང་ཞེས་པ་ལས་རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོའི་གསུང་འབུམ་དཀར་ཆག་ཅེས་པ་དེའོ༎
༄༅།།འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ།
ད་ལྟ་ལེགས་པའི་འབྲས་བུ་ཚར་དུ་དངར་བ་ཞིག་ཡིན་པས། གཤམ་དུ་ང་ཚོས་ཕྱོགས་གསུམ་གྱི་ཆ་ནས་རྒན་པ་འདིའི་དུས་ཀྱི་ཞབས་རྗེས་རེ་རེ་བཞིན་མཇལ་བར་བྱ། ལོ་ཙཱ་ཡི་ལམ་བུ་། རྒན་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ནི་1938ལོར་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འབའ་ཐང་རྫོང་གི་དུད་ཚང་དཀྱུས་མ་ཞིག་ནས་སྐྱེས་ཤིང་། ཁྱིམ་དུ་མིང་སྲིང་བདུན་ཡོད་ལ
འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་གེ་སར་ཞིབ་འཇུག་གི་སྟེགས་བུར་འཛེགས།
འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ནི་སྤྱི་ལོ༡༩༣༨ལོའི་ཟླ་བ༡༠པའི་ནང་འབའ་ཐང་རྫོང་གི་ཞིང་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་འཁྲུངས། དེའི་སྐབས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་སོགས་དེང་སྐབས་དང་བསྡུར་ན་ཧ་ཅང་ཞན་པོ་ཡིན་རུང་། འོན་ཀྱང་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་རང་ཉིད་ལ་རིག་གནས་སྦྱོང་བའི་འདོད་བློས་ཁེངས་པར་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གཅེས་སྐྱོང་བྱས་མཐར
འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོས་ཡུན་ནན་འཇོལ་རྫོང་ནས་གླིང་གེ་སར་དཔྱད།
དང་རྫོང་མི་རིགས་རིག་གནས་ལས་བྱེད་པ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་བྱས་ནས་སྐུ་ཞབས་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་དང་ཆེད་མཁས་པ་རྣམས་ལ་གུས་འདུད་དང་བཅས་འཇོལ་རྫོང་དུ་ཡོང་བར་སྤྲོ་སེམས་ཆེན་པོས་དགའ་བསུ་ཞུས་པ་རེད། བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོས་འཇོལ་རྫོང་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཡི་འབད་བརྩོན་ལས་ཐོན་པའི་བརྩམས་ཆོས་དཔའ་བོ་གེ་སར་ཞེས་པའི་ཆེད་དེབ་ཅིག་གནང་བ་རེད
༄༅། །ལམ་རིམ་བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་ཐར་ལས་གྲུབ་དབང་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་བའི་རྣམ་ཐར།
ཀྱིས་ཚུལ་གཞིན་དུ་བསྟེན་ནས་རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་མན་ངག་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གསན། དེ་དུས་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་རྗེ་གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་བ་ལ་བླ་མ་འདི་ལ་སྙན་རྒྱུད་ཀྱི་མན་ངག་རྣམས་མཐིལ་ཕྱིན་པར་བསྟན་དགོས་པའི་ལུང་བསྟན་བྱུང་བ་ལྟར་རྗེ་བཙུན་དམ་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་བས་བླ་མ་འདི་ལ་གཞན་སུ་དང་ཡང་མི་མཉམ་པའི
༄༅།།འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱི་《དཔའ་བོ་གེ་སར་》དཔར་བསྐྲུན་བྱས་པ།
ཀྲུང་གོ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁང་གི་མི་རིགས་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ཡི་ཞིབ་འཇུག་པ། འབུམ་རམས་སློབ་མའི་སློབ་དཔོན། 《གླིང་སྒྲུང་》རིག་གཞུང་ཚན་ཁག་གི་སྣེ་འཁྲིད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བྱས་པ་རེད། 《དཔའ་བོ་གེ་སར་》ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ལ་ཡིག་འབྲུ་ཁྱོན་ཁྲི་150ཡོད་ཅིང་། རྩོམ་པ་པོས་རྩོམ་བསྒྲིགས་བྱས་པའི་བམ་པོ་40
གེ་སར་རིག་པའི་ཆེད་མཁས་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོའི་དེབ་གསར་«དཔའ་བོ་གེ་སར།»གྱི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཁྲེན་ཏུའུ་རུ་འཚོགས་པ།
ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ནི་ཀྲུང་གོ་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་ཁང་གི་མི་རིགས་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་ཡི་ཞིབ་འཇུག་པ། འབུམ་རམས་སློབ་མའི་སློབ་དཔོན། གེ་སར་རིག་གཞུང་ཚན་ཁག་གི་སྣེ་ཁྲིད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བྱས་པ་རེད། «དཔའ་བོ་གེ་སར།»ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ལ་ཡིག་འབྲུ་ཁྱོན་ཁྲི་150ཡོད་ཅིང་། རྩོམ་པ་པོས་གཙོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་སྒྲུང་དཔེ་40
གེ་སར་རིག་པའི་ཆེད་མཁས་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོའི་དེབ་གསར«དཔའ་བོ་གེ་སར»གྱི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཟི་ལིང་ནས་འཚོགས་པ།
ཞིང་ཆེན་གེ་སར་སྒྲུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་སོགས་ཀྱིས་གཙོ་སྒྲུབ་དང་།མགོ་ལོག་ཧི་མ་ལ་ཡ་བོད་སྨན་གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་སློབ་ཚོགས་སོགས་ཀྱིས་འགན་སྒྲུབ་གནང་བའི་གེ་སར་རིག་པའི་ཆེད་མཁས་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོའི་དེབ་གསར«དཔའ་བོ་གེ་སར»གྱི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཟི་ལིང་གི་མགོ་ལོག་མགྲོན་ཁང་ཆེན་མོ་ནས་འཚོགས།ཐེངས་འདིའི་རིག་གཞུང་བགྲོ་གླེང་སྟེང་པེ་ཅིན་དང
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ།
-
སྐུ་ཕྲེང། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ
-
འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1758
-
འདས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1804
འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣའི་སྐོར།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།