བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར24,659ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.214
ཡིན།
རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་སྲིད་དབང་བྱུང་རིམ_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
ཁོང་གིས་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་ལ་འདི་ལྟར་གསུངས།
མཛོད་དགེའི་ཤཱ་སའི་བོད་སྨན་གྱི་བྱུང་རིམ་དང་དགེ་མཚན།
འདྲ་པར་ཞིག་གི་བྱུང་རིམ།
རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་སྲིད་དབང་བྱུང་རིམ།
ལོ་དེའི་ཟླ་བཅུ་བར་སླར་ཡང་སྔ་གཞུག་ཏུ་ཆུ་ཆེན་དང་། བཙན་ལྷ། ཁྲོ་སྐྱབས། སོ་མང་། ཅོག་ཙེ། རྫོང་འགག དམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་ཆ་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་། སྤྱི་ལོ1952ལོའི་བར་དེང་སང་གི་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་མངའ་འོག་ཡོངས་ལ་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་།བོད་ཡིག་གི་མིང་། རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་སྲིད་དབང་བྱུང་རིམ། རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་། 阿坝州历代建置 ས་གནས། སི་ཁྲོན་རྔ་བ་ཁུལ
བྱུང་རིམ།
སྤྱིར་བཤད་ན་བྱུང་རིམ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་གོ་རིམ་དང་། ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་གོ་རིམ་གསལ་བའི་དོན་དག་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ལ་གོ་ན་འགྲིག་པ་འདྲ།སྤྱིར་བཤད་ན་བྱུང་རིམ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་གོ་རིམ་དང་། ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་གོ་རིམ་གསལ་བའི་དོན་དག་བྱེ་བྲག་པ་ཞིག་ལ་གོ་ན་འགྲིག་པ་འདྲ་ཞིང་། འདི་ལྟར་བཀྲལ་ན་གོ་སླ་ཞིང་འཛིན་བདེ་བར་མ་ཟད། གཞུང་ལུགས་ཐད་ཀྱི
མི་ལ་རས་པའི་རྣམ་ཐར་གྱི་རྩོམ་རིག་རིན་ཐང་ཐད་ཀྱི་དགེ་སྐྱོན་རགས་ཙམ་གླེང་བ།
འགྱུར་མེད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་བཅས་ཀྱིས་ཁོང་གི་མི་ཚེའི་ཐུན་མིན་མྱོང་བརྒྱུད་དཔེ་མཚོན་ཅན་དང་ཁོང་དང་མ་ཡུམ་མྱང་ཚ་དཀར་རྒྱན་དང་བཅས་པ་སྣང་བརྙན་ཅན་དུ་བཞེངས་ཡོད། གཉིས། བྱུང་རིམ་གསལ་བ། རྣམ་ཐར་གྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཁྱད་ཆོས་ཁྲོད་བྱུང་རིམ་གྱི་རང་བཞིན་དེ་ཤིན་ཏུ་གཙོ་ཆེ་སྟེ། ཨ་རིའི་རྩོམ་མཁན་གྲགས་ཅན་མར་ཁུ·ཐུ་ཝིན་ན་རེ“གཏམ་རྒྱུད་ལེགས་པོ་ཞིག་ལ
ཧན་གོའི་སྲིད་དབང་བཟུང་མེད་པའི་ཏང་གིས་ཙུང་ཐུང་གི་ལས་ཚབ་པར་དམིགས་པའི་རྡུང་རྡེག་གཏོང་བའི་གྲོས་གཞི་བཏོན།
ན་ནིང་ཟླ12པའི་ཟླ་མཇུག་ཏུ། ཚུའེ་ཞང་མུའུ་ཡིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་འོས་སྦྱོར་བྱས་པའི་རྩ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཁྲིམས་དཔོན3ཁྲོད་ཀྱི་མི2བསྐོ་གཞག་བྱས་མོད། འོན་ཀྱང་སྲིད་དབང་བཟུང་མེད་པའི་ཏང་གིས་གྲོས་མཐུན་བྱུང་མེད་པར་ཁ་གཡར་ནས། སྲིད་དབང་བཟུང་མེད་པའི་ཏང་གིས་འོས་སྦྱོར་བྱས་པའི་མ་ཨེན་ཧོ་བསྐོ་འཇོག་བྱེད་པ“གནས་སྐབས་སུ་འགོར་འགྱངས
མཚོ་བྱང་ཁུལ་གྱི་ཆུ་མཚེའུ་དཔོན་ལམ་ལུགས་བྱ་བ་བསྟུད་མར་ལོ་གཉིས་ལ་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་ཁྲོད་ཕུལ་བྱུང་རིམ་པར་བདམས།
མཚོ་བྱང་ཁུལ་གྱི་ཆུ་མཚེའུ་དཔོན་ལམ་ལུགས་བྱ་བ་བསྟུད་མར་ལོ་གཉིས་ལ་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་དཔྱད་ཞིབ་ཁྲོད་ཕུལ་བྱུང་རིམ་པར་བདམས།ཉེ་ཆར། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཆུ་མཚེའུ་དཔོན་ལམ་ལུགས་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་གིས《མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཆུ་མཚེའུ་དཔོན་ལམ་ལུགས་བྱ་བ་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བའི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་གི་འབྲེལ་ཡོད2024ལོའི་ལོ་འཁོར་མོའི
སི་རི་ཡཱའི་བར་བརྒལ་ཙུང་ཐུང་གིས་སྲིད་དབང་སྔོན་མའི་ལྷག་འཕྲོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་མཚོན་ཆ་བསྐྱུར་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་བཏང་།
སི་རི་ཡཱའི་བདེ་འཇགས་དམག་དཔུང་གིས་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་སྐབས་མི་སེར་དཀྱུས་མར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་རེ་བ་བཏོན།ཧྲ་ལཱ་ཡིས་བཤད་རྒྱུར། སྔོན་ཆད་ཀྱི་སྲིད་དབང་གི་ལྷག་འཕྲོའི་སྟོབས་ཤུགས་རེ་འགས་སི་རི་ཡཱ་གསར་བར་ཉམས་སད་བྱེད་རྩིས་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་ཚོས་སི་རི་ཡཱ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཞབས་ཞུ་བྱེད་པའི་མི་ལ་གནོད་སྐྱེལ་བ་དང་སྨན་ཁང
རྔ་བ་ཁུལ་ནང་བསྟན་མཁས་དབང་རིམ་བྱོན་གྱི་གསུང་འབུམ་པར་སྐྲུན་བྱས་པ།
ཉེ་ཆར། རྔ་བ་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ། ཁུལ་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྟག་ཚ་སྐལ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་ལེགས་བཤད་རྒྱ་མཚོ་དང་རྔ་བ་ཁུལ་རྩོམ་སྒྱུར་ཅུའུ་ཡི་ཅུའུ་ཀྲང་དཔོན་ཁོས་གཙོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་རྔ་བ་ཁུལ་ནང་བསྟན་མཁས་དབང་རིམ་བྱོན་གྱི་གསུང་འབུམ་ཞེས་པའི་དཔེ་ཚོགས་ལས་པོ(༡-༡༠)དང་པོད(༡༤-༢༥)ཡི་གསུང་འབུམ་སྐོར་ཞིག
ཝང་ཧུའུ་ཉིང་གིས་ཁུ་པ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་དབང་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལཱ་སཱོ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།
ཟླ11ཚེས7ཉིན། རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཝང་ཧུའུ་ཉིང་གིས་པེ་ཅིང་དུ་ཁུ་པ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་དབང་འཐུའ་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལཱ་སཱོ་ལ་མཇལ་འཕྲད་གནང་།ཟླ11པའི་ཚེས7ཉིན། རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཝང་ཧུའུ་ཉིང་གིས་པེ་ཅིང་དུ་ཁུ་པ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་དབང་འཐུའ་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞི
ཝང་ཧུའུ་ཉིང་གིས་ཁུ་པ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་དབང་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལ་སུའོ་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་བ།
ཟླ11པའི་ཚེས7ཉིན། རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཝང་ཧུའུ་ཉིང་གིས་པེ་ཅིན་དུ་ཁུ་པ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་དབང་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལ་སུའོ་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་བ།ཞིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་གི་གློག་འཕྲིན་ལྟར། ཚེས7ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཝང་ཧུའུ་ཉིང་གིས་པེ་ཅིན་དུ་ཁུ་པ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་སྲིད་དབང་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན
ཙོང་ཁའི་སྲིད་དབང་གི་བྱུང་རིམ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་དོགས་གནད་གཞན་དག་ལ་དཔྱད་པ།
ཙོང་ཁའི་སྲིད་དབང་གི་བྱུང་རིམ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་དོགས་གནད་གཞན་དག་ལ་དཔྱད་པ།བློ་བཟང་དོན་གྲུབ།ནང་དོན་གནད་བསྡུས། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་དུ་ཙོང་ཁའི་སྲིད་དབང་གི་སྐོར་རེག་ཟིག་ཏུ་འཁོད་པ་དག་གཞིར་བྱས་ཏེ། རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་དུ་གནས་པ་དག་ལུང་འདྲེན་གྱི་ཚུལ་དུ་བཞག་ནས་ཙོང་ཁའི་སྲིད་དབང་བཙུགས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་དོན་གཙོ་བོ་བྱས་ཤིང
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་སྲིད་དབང་བྱུང་རིམ།
-
སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི314ལོར་ཆིན་གོང་མས་ཧྲུའུ་ཅུན（蜀郡）ཞེས་པ་བཙུགས་ནས་རྫོང་ཁག（ཏའོ）13ལ་བགོས་པ་དང་། དེའི་ནང་ཅན་ཏི་ཏའོ（湔氐道）ཞེས་པའི་མངའ་ཁོངས་ནི་དེང་སང་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།