བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར26,540ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.143
ཡིན།
ལག་ཆ_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
རང་རྒྱལ་དུ་མིས་བཟོས་རིག་ནུས་ཀྱི་ཐོན་ལས་མ་ལག་ཆ་ཚང་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
༢༠༢༠ལོའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ཉ་འཛིན་ལག་ཆ་མེད་བརླག་ཏུ་གཏོང་བའི་བྱ་འགུལ་མཚོ་སྔོན་པོའི་འགྲམ་དུ་སྤེལ།
སྨན་རྫས་དང་སྨན་བཅོས་ཡོ་བྱད་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་སྟེ་སྨན་སྤྱོད་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས
ལག་ཆ།
1.ངལ་རྩོལ་ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྤྱི་མིང་། 2. མཚོན་ཆའི་མིང་།རྒྱ་ཡིག 工具；武器 དབྱིན་ཡིག implement, tool; weapon 1.དག་ཡིག་གསར་བསྒྲིགས་ལས། ①ངལ་རྩོལ་ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྤྱི་མིང་སྟེ། མགར་བའི་ལག་ཆ། ཤིང་བཟོའི་ལག་ཆ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ། ②མཚོན་ཆའི་མིང་སྟེ། དམག་གི་ལག་ཆ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ། 2.བརྡ་དག་མིང་ཚིག་གསལ་བ
སྲིད་ཇུས་ལག་ཆ།
ལག་ཆ་དེ“བྱ་ཡུལ”ཞིག་ཏུ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཆོག（object）དང་། བྱེད་སྒོ་ཞིག་ཏུ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཀྱང་ཆོག（activity） ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ང་ཚོས་ལག་ཆ་དེ་བྱ་བའི་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་བལྟས་ཆོག དཔེར་ན། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཚད་ལྡན་ཡིག་ཆའི་ནང་དུ་མི་རྣམས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་སྲིད་འཛིན་གྱི་བཀའ་རྒྱ་དེ་ཡོ་བྱད་དུ་འབོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང
བྱ་གཞག་འདིའི་ནང་བཟོ་པའི་གྲལ་རིམ་ནས་གཙོ་ཤུཊ་དམག་གི་ནུས་པ་འདོན་པ།
ཐོན་ལས་བཟོ་པ་ཚོས་ནུས་ཤུགས་གང་ལེགས་འདོན་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་ཚོས་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ལག་རྩལ་གྱི་བཀག་རྒྱ་གཏོར་ནས། ཧའོ་སྨི་རིམ་པའི་ཞིབ་ཚད་ཀྱིས“རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་ལག་ཆ་གལ་ཆེན”ཞིབ་བཟོར་བརྟེན་ཏེ། སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་གོང་འཕེལ་ལ་དབྱར་མཚོ་རྒྱས་ལྟར་གྱི་སྒུལ་ཤུགས་སྣོན་བཞིན་ཡོད། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཚུན་དུ། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི
འཛད་ཟོག་རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་བའི་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་ཚུན་མི་ཐེངས་དུང་ཕྱུར་1.2ལྷག་ཙམ་ལ་ཕན་པ་ཐོབ་པ།
འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་མངོན་མེད་སྟོབས་ཤུཌ་མུ་མཐུད་སྔོག་ཅིང་། འཛད་ཟོག་རྙིང་པ་གསར་པར་བརྗེ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་སྐུལ་ཁྲིད་འོག དུས་ཚིཌ་དང་པོར་འཕྲིན་གཏོང་ཡོ་བྱད་དང་། ཁྱིམ་སྤྱོད་གློག་ཆས་དང་སྒྲ་བརྙན་ཡོ་བྱད། ཁྱིམ་ཆས་རིགས་ཀྱི་ཚོང་ཟོག་བཅས་ཀྱི་སིལ་ཚོང་བསྡོམས་འབོར་26.9%དང་། 19.3% 18.1%བཅས་སོ་སོར
རང་ཚུགས་རང་དར་མཐའ་འཁྱོངས་དང་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྟོན་ཕྱོགས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོང་བ་བྱས་ནས་མི་ཐབས་རིག་ནུས་སྐྱོན་བྲལ་དང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང
ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་གི་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ཀྱི་འགག་སྒྲོལ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས།ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་གསུངས་དོན། རང་རྒྱལ་གྱི་གྲངས་གཞིའི་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཐོན་ལས་མ་ལག་ཆ་ཚང་བ། བེད་སྤྱོད་བྱ་ཡུལ་རྒྱ་ཆེ་བ། ཁྲོམ་རའི་གཞི་རྒྱ་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་བཅས་ཡོད། མི་ཐབས་རིག་ནུས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་དང་ཐོན་ལས་གསར་གཏོད་མཉམ་འདྲེས་གཏིང་ཟབ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ
«ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དར་ཆ་རླབས་པོ་ཆེ་མཐོན་པོར་བསྒྲེངས་ཏེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད
ཤེས་རྟོགས་དང་ནོར་འཛོལ་དག་བཅོས་བཅས་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས། ཏང་གིས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འགོ་ཁྲིད་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པ། དབང་གྲགས་གོ་འཕེར་བཅས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། དབང་ཆར་ལྟ་སྐུལ་དང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཏང་ནང་གི་ལྟ་སྐུལ་གཙོ་ཁྲིད་དུ་བྱེད་པ་དང་། ལྟ་སྐུལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཁག་ཅིག་མཉམ་འདྲེས
མི་ལ་རས་པའི་རྣམ་ཐར་གྱི་རྩོམ་རིག་རིན་ཐང་ཐད་ཀྱི་དགེ་སྐྱོན་རགས་ཙམ་གླེང་བ།
གཏམ་མང་པོ་ཞིག་ད་དུང་མགྲིན་པར་བསྐྱིལ་ཏེ་ལུས་ཡོད་ངེས། དེ་མ་ཟད་བརྩམས་ཆོས་འདི་ཉིད་ཀྱང་བོད་རྩོམ་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཁྱབ་སྒྲོག་བྱེད་པའི་ལག་ཆའི་རང་བཞིན་ལས་བརྒལ་མ་ཐུབ་པར། མི་སྣ་གཙོ་བོའི་སེམས་ཀྱི་ཆགས་སྡང་མནན་ནས་ནམ་ཡང་ངེས་འབྱུང་གི་ངོས་སུ་སྦྱར་བ་དེ་ནི་མིའི་རང་བྱུང་གི་རང་བཞིན་ལ་རྒྱབ་འགལ་བྱས་པ་ཞིག་ཏུ
མེ་གསོད་ཡོ་བྱད།
འདི་ནི་མེ་གསོད་ཡོ་བྱད་ཅེས་པ་དེའོ༎
བོད་ཀྱི་མགར་བཟོའི་ལག་ཆ་རིགས།
༡བརྡུང་མགར་གྱི་ལག་ཆ། མགར་གྱི་ལག་ཆ་ལ།རྡུང་མགར་དང་ལུགས་མགར་གྱི་ལག་ཆ་གཉིས་ལས།དང་པོ་རྡུང་མགར་གྱི་ལག་ཆ་ནི།ཐོ་བ་དང་།སྐམ་པ།ཁོལ་མོ།མས་གཞི།མས་རྡོ（མས་ཐོ）ལྕགས་ངར།མགོ་བསྐོན།གཅོད་གཟོང་།འབིགས་གཟོང་།དྲས་གཟོང་།བརྐོས་གཟོང་།མགར་འབུག །མགར་གསོར།སག་བརྡར།འཇུར་མིག །ཐོ་སྤར།སྒྲིལ་སྤར།སྤར་གཟོང་།།ཚ་འཁེམ།ཚ་སྤུར།ལིང་ཕོར་སོགས་ཡིན་ཞིང
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ།
-
སྐུ་ཕྲེང། གནས་ནང་དཔའ་བོ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ
-
འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1785
-
འདས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1840
འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣའི་སྐོར།
འབྲེལ་ཡོད་དགོན་སྡེ་སོགས།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།