

བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།








ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར1,793ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.181
ཡིན།
སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་དཔར་ཁང་།
སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་དཔར་ཁང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ1827ལོར་བཞེངས། དེའི་རྗེས་སུ་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་འཕེལ་རྒྱས་སོང་ནས་དཔར་བརྐོ་ཁང་དང་དཔར་ཁང་། དཔར་ཤིང་ཁང་། ཤོག་ཉར་ཁང་། དཔར་ཤིང་བཀྲུ་ས།དཔེ་ཁང་བཅས་ཀྱི་གཞི་ཁྱོན་ཆགས། སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་དཔར་ཤིང་ནི་མཁྲེག་ཅིང་ཞིབ་པའི་ཤིང་སྟག་པར་ལས་སྣོན་བྱས་ཏེ་བྱུང་པ་དང་དཔར་ཤིང་གི
སྣར་ཐང་དཔར་ཁང་།
མཁས་དབང་གཏུམ་སྟོན་བློ་གྲོས་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ1153ལོར་ཕྱག་བཏབ་ཅིང་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་སྣར་ཐང་དགོན་སྡེའི་མ་ལག་ཏུ་ཆགས། སྙན་པའི་གྲགས་པ་འབར་པའི་སྣར་ཐང་དཔར་ཁང་འདི་ཉིད་སྣར་དགོན་དུ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་དཔར་ཁང་ཆེས་སྔ་ཤོས་ཡིན། ཆིང་རབས་ཀྱི་གོང་མ་ཁང་ཞི་ཡི་དུས་སུ་ཏྰ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་དངོས་ནས
སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་པར་ཁང་ནི་གང་ན་ཡོད།
བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོའི་ཞལ་བཀོད་ལྟར་ཆོས་རྗེ་འོད་ཟེར་རྒྱ་མཚོས་ཕྱག་བཏབ། རིམ་གྱིས་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས་གྲྭ་ཚང་བཞིར་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་ཞིང་། མིང་ཆ་ཚང་ལ་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ཞེས་འབོད། སྐུ་འབུམ་དགོན་པ་ནི་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་སྐུ་འཁྲུངས་སའི་ཡུལ་ཡིན། སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་པར་ཁང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ1827ལོར་བཞེངས
སྡེ་དགེ་དཔར་ཁང་དུ་ཉར་བའི་དཔར་ཤིང་ཡིག་ཚགས《འཛམ་གླིང་དྲན་འཛིན་གྱི་ཡ་གླིང་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ས་ཁུལ་གྱི་མིང་ཐོའི་》ནང་དུ་བདམས།
། རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་།ཟླ5པའི་ཚེས8ཉིན། མོང་གོལ་རྒྱལ་ཁབ་ཝུ་ལཱན་པཱ་ཐོ་ནས་སྤེལ་བའི་ཆ་འཕྲིན་ལྟར་ན། ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་ཁབ་ཡིག་ཚགས་ཅུ་ཡིས་འོས་སྦྱོར་བྱས་པའི་“སྡེ་དགེ་དཔར་ཁང་དུ་ཉར་བའི་དཔར་ཤིང་ཡིག་ཚགས” 《འཛམ་གླིང་དྲན་འཛིན་གྱི་ཡ་གླིང་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ས་ཁུལ་གྱི་མིང་ཐོའི་》ནང་དུ་བདམས་འདུག དེ་ཡིས་སྡེ་དགེ་དཔར་ཁང་གི་ཡིག་ཚགས་རྒྱལ་སྤྱིའི
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་འཚམས་འདྲི་བྱས།
2པའི་ཚེས11ཉིན། ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཝང་ཀྲིན་ཁྲང་དང་ཀྲང་ཞའོ་རུང་། ལིའུ་ཏ་ཡེ། ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཏང་ཙུའུ་ཁོངས་མི་ཕིན་ཡིའུ་ཏུང་བཅས་སྐུ་འབུམ་དགོན་པར་སོང་ནས་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་འཚམས་འདྲི་བྱས་པ་དང་། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་དུས་ཆེན་གྱི་འཚམས་འདྲི་དང་སྨོན་འདུན་བཟང་པོ
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་མགོ་ཁྲིད་ཀྱིས་སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་འཚམས་འདྲི་བྱས་པ།
ཚེས11ཉིན། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཝང་ཀྲེན་ཁྲང་དང་ཀྲང་ཞའོ་རུང་།ལིའུ་ཏ་ཡེ། ཞིང་ཆེན་སྲིད་གྲོས་ཏང་ཙུའུ་ཡི་ཁོངས་མི་ཕེང་ཡིའུ་ཏུང་བཅས་སྐུ་འབུམ་དགོན་པར་སོང་ནས་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་མཛའ་བརྩེ་ལྡན་པའི་ངང་འཚམས་འདྲི་བྱས་པ་དང་། ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་ཆོས་དད་པའི་མང་ཚོགས་ལ་དུས་ཆེན་གྱི
མདོ་སྨད་ཀྱི་དགོན་ཆེན་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་གི་སྨན་པ་གྲྭ་ཚང་གི་སྐོར་ལ་གསར་དུ་དཔྱད་པ།
ཟི་ལིང་དུ་གཞི་ཆགས་པའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གླིང་དང་པེ་ཅིན་གྱི་ཀྲུང་གོའི་ཀྲུང་ལུགས་གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་གླིང་གི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་དཔར་ཁང་གིས་ཤིང་པར་དུ་བཏབ་པའི་《དྲི་མེད་ཤེལ་ཕྲེང་》ནས་བཤད་པའི་《སྨན་གྱི་འཁྲུངས་དཔེ་མཛེས་མཚར་མིག་རྒྱན་》འདི་ནི་བོད་ཀྱི་སྔོ་སྨན་ཁྲིད་དཔེ་ཞིག་དང
བོད་ཀྱི་དཔར་ཁང་ཆེན་པོ་གསུམ་ལས་སྣར་ཐང་དཔར་ཁང་།
བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་དཔར་ཁང་ཆེན་པོ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། ཞོལ་པར་ཁང་དང༌། སྣར་ཐང་པར་ཁང༌། སྡེ་དགེ་པར་ཁང་བཅས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བསྡུས་པ།སྣར་ཐང་དཔར་ཁང༌། གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་ཡིག་དཔར་ཁང་ཆེན་མོ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་སྣར་ཐང་དགོན་ནི་བཀའ་གདམས་པའི་གདན་ས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། བཀའ་བསྟན་གྱི་འགྱུར་ཆོས་མང་བོ་ཁྱད་སྡུར་གྱིས་བསྡུ་སྒྲིག་གནང་བའི་ཐོག་མའི་གནས་ཡུལ
བོད་ཀྱི་དཔར་ཁང་གྲགས་ཅན་སྤྱི་བཤད།
མཁས་དབང་གཏུམ་སྟོན་བློ་གྲོས་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ1153ལོར་ཕྱག་བཏབ་ཅིང་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་སྣར་ཐང་དགོན་སྡེའི་མ་ལག་ཏུ་ཆགས། སྙན་པའི་གྲགས་པ་འབར་པའི་སྣར་ཐང་དཔར་ཁང་འདི་ཉིད་སྣར་དགོན་དུ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་དཔར་ཁང་ཆེས་སྔ་ཤོས་ཡིན། ཆིང་རབས་ཀྱི་གོང་མ་ཁང་ཞི་ཡི་དུས་སུ་ཏྰ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་དངོས་ནས
སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་གི་པར་ཁང་དུ་རྟོག་དཔྱོད་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་སྐོར་གླེང་བ།
"⑥ དཔེ་ཆ་དཔར་སྐབས་མགོ་ནས་མཇུག་བར་དུ་ལག་པའི་རྩོལ་བར་བརྟེན་དགོས་པ་དང་། ཉིན་རེ་རེར་ཆ་སྙོམས་སུ་མི་གཅིག་གིས་ཤོག་ངོས་དྲུག་བརྒྱའི་ཡན་དཔར་ཐུབ། དཔར་ཁང་འདི་ཉིད་ཡང་དགོན་པ་སོ་སོའི་དཔར་ཁང་དང་འདྲ་བར་མཁས་པ་དག་གི་གསུང་འབུམ་རབ་དང་རིམ་པ་དཔར་བཞིན་མཆིས། སྐུ་འབུམ་དགོན་པས་ལོ་རེའི་དབྱར་ཟླ་བཞི་པའི་ནང་དུ་དཔར་བ་ཡིན་ལ
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་དཔར་ཁང།
-
སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་དཔར་ཁང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་སྤྱི་ལོ1827ལོར་བཞེངས། དེའི་རྗེས་སུ་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་འཕེལ་རྒྱས་སོང་ནས་དཔར་བརྐོ་ཁང.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།