བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར459ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.171
ཡིན།
སྐྱ་དམག_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
སྐྱ་དམག་དྲུག་བརྒྱས་ཟི་ལིང་དུ་དཔུང་འཇུག་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས།
གུང་གཞོན་ཚོགས་པ་རྫོང་ཨུ་ཡིས་ཞིན་ཧེ་རྫོང་གི་སྐྱ་དམག་དྲིལ་སྒྲོག་ཚོགས་པའི་ཟབ་སྦྱོང་དང་སྐབས་པོའི་སྐྱ་དམག་དྲིལ་སྒྲོག
ཡུས་ཧྲུའུ་ཐད་གཏོགས་སྐྱ་དམག་གིས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་ལ་ནུས་པ་བཏོན་དང་འདོན་མུས་སུ་ཡོད་པ་རེད།
སྐྱ་དམག
སྐྱ་དམག་བསྒྲིགས་པ་དང་། བཅིངས་འགྲོལ་དམག་འཁྲུག་ལ་ཐོན་དུས་སྐྱ་དམག་གི་ཧྲི12ལ་བསླེབས་པ་རེད། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས9བའི་ཡ་ཧྲུའུ་བཙན་རྒྱལ་ལ་སྐྱ་དམག་ཡོད་པ་དང་། དུས་རབས་དཀྱིལ་མའི་སྐབས་ཀྱི་སྐྱ་དམག་གིས་ཡོ་རོབ་གླིང་གི་གཡུལ་སའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་རེད། སྐབས་དེའི་སྐྱ་དམག་ལ་སྐྱ་དམག་རབ་འབྲིང་མཐའ་གསུམ་ཡོད་པ་དང
《ཀྲུང་གོའི་སྐྱ་དམག》
《ཀྲུང་གོའི་སྐྱ་དམག》ནི་ཉིང་ཧའེ་ཆང་གིས་འཁྲབ་ཁྲིད་དང་། ཝང་ལེ་དང་། ལི་ཅན། མ་སུའུ་སོགས་ཀྱིས་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་པའི་འཇར་འགོག་དམག་འཁྲུག་བརྗོད་གཞིར་བྱས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཟློས་གར་ཞིག་རེད། ཟློས་གར་དེའི་ནང་ལིའུ་ཁྲུན་ལེ་དང་ཧུའུ་ཡན་མིང་གི་མི་དཀྱུས་མ་གཉིས་ཀྱིས་འཇར་འགོག་དམག་འཁྲུག་སྐབས་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་བར་མི་འཛེམ་པར་ཁྱིམ་སྲུང་རྒྱལ་སྲུང
.ཅི་ཞིག་ལ་སྐྱ་དམག་ཟེར།
སྐྱ་དམག་བསྒྲིགས་པ་དང་། བཅིངས་འགྲོལ་དམག་འཁྲུག་ལ་ཐོན་དུས་སྐྱ་དམག་གི་ཧྲི12ལ་བསླེབས་པ་རེད། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས9བའི་ཡ་ཧྲུའུ་བཙན་རྒྱལ་ལ་སྐྱ་དམག་ཡོད་པ་དང་། དུས་རབས་དཀྱིལ་མའི་སྐབས་ཀྱི་སྐྱ་དམག་གིས་ཡོ་རོབ་གླིང་གི་གཡུལ་སའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་རེད། སྐབས་དེའི་སྐྱ་དམག་རབ་འབྲིང་མཐའ་གསུམ་ཡོད་པ་དང་། 1804ལོར
“ཏང་ཡོན་སྐྱ་དམག་རུ་ཁག”མང་ཚོགས་ཀྱི་བློས་ཐུབ་གྲོགས་པོར་གྱུར་བ།
ཉེ་ལམ། མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མདོ་ལ་རྫོང་འབྲོང་ལུང་ཞང་མདའ་བཞི་སྡེ་བའི་འབྲོག་པ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱུགས་འཚོ་བའི་གནས་སུ། ལུས་ལ“སྟོད་ཐུང་དམར་པོ”གྱོན་པའི་སྐྱ་དམག་རུ་ཁག་ཅིག་ཐོན་ཡོད།“སྟོད་ཐུང་དམར་པོ”གྱོན་པའི་སྐྱ་དམག་རུ་ཁག་དེ་ནི་འབྲོང་ལུང་ཞང་གི“ཏང་ཡོན་སྐྱ་དམག་རུ་ཁག”ཡིན་པ་དང་། རུ་ཁག་གི་མི་དྲུག་པོར་སྐྱ་རྩལ་ལྡན
“སྤྲོ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་གྲོང་གསེབ”དང“གཙང་གསུམ་འགོ་ཁུངས”ཀྱི་རིག་རྩལ་སྐྱ་དམག་རིག་གནས་དམངས་ཕན་སྐོར་སྐྱོད་འཁྲབ་སྟོན་བྱ་འགུལ་སྐབས་བརྒྱད་པ་སྤེལ་བ།
རང་ཞིང་གི་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་བསམ་པའི་རིག་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་ལ་སྐུལ་འདེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན། “སྤྲོ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་གྲོང་གསེབ”དང“གཙང་གསུམ་འགོ་ཁུངས”ཀྱི་རིག་རྩལ་སྐྱ་དམག་རིག་གནས་དམངས་ཕན་སྐོར་སྐྱོད་འཁྲབ་སྟོན་བྱ་འགུལ་སྐབས་བརྒྱད་པས་རང་ཞིང་གི་དོན་དངོས་གནས་ཚུལ་དང་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། སྒྲིག་ཁྲིད་ཐད་ནས་གསར་པ་དང་། བདེ་ཐང
སྐྱ་དམག་དཀྱུས་མའི་རིག་རྩལ་སྒྲོག་འགྲེལ་ཚོགས་པས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པའི་དགོངས་དོན་གཞི་རིམ་དུ་བསྐྱེལ་བ།
བརྩེ་དུང་གིས་ཕྱུག་པའི་འཁྲབ་སྟོན་གྱིས་དེ་གའི་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་དགའ་སྤྲོ་བསྐྱལ། ཁྲི་ཀ་རྫོང་ཨུའི་སྐོར་སྐྱོད་སྒྲོག་འགྲེལ་ཚོགས་པས་མང་ཚོགས་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཟབ་པའི“སྐྱ་དམག་དཀྱུས་མའི་རིག་རྩལ་སྒྲོག་འགྲེལ་ཚོགས་པ”ཞིག་བཙུགས་ཏེ། “རིག་རྩལ་དང་གཞུང་ལུགས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི”སྒྲོག་འགྲེལ་བྱེད་སྟངས་སྤྱད་དེ། ཏང་གི་གསར་གཏོད་ཀྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས
ཞི་ཅིན་ཕིང་ཧང་ག་རིའི་ཙུང་ཐུང་ཧྲུའུ་ཡིའུ་ཁི་དང་ཙུང་ལི་ཨོའུ་པན་གྱི་དགའ་བསུའི་མཛད་སྒོར་ཞུགས་པ།
དམག་མིའི་རོལ་དབྱངས་ཚོགས་པས་ཀྲུང་ཧང་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་དཀྲོལ་བར་མཉན། ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཧྲུའུ་ཡིའུ་ཁི་ཡི་འགྲོ་རོགས་འོག་རྒྱལ་སྲུང་གཟབ་སྦྲེང་རུ་ཁག་དང་སྐྱ་དམག་གཟབ་སྦྲེང་རུ་ཁག་ལ་གཟིགས་ཞིབ་གནང་། རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་པའི་ལྕམ་མོས་ཀྱང་སོ་སོའི་འགྲོ་རོགས་མི་སྣར་ལག་འཇུ་བྱས་ཏེ་འཚམ་འདྲི་གནང་།དགའ་བསུའི་མཛད་སྒོ་མཇུག་སྒྲིལ
ཨ་རིའི་སྐྱ་དམག་ཧྲི་དང་པོ་ནི་སྐམ་དམག་ཁྲོད་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཆེས་རིང་བའི་དཔུང་སྡེ་ཞིག་ཡིན་ནམ།
སྐྱ་དམག་ཧྲི་དང་པོ་ནི་ཨ་རིའི་སྐམ་དམག་དམག་དཔུང་ཁྲོད་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཆེས་རིང་བའི་དཔུང་ཁག་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ཡི་ལོ་རྒྱུས་ནི1855ལོར་གསར་དུ་བཙུགས་པའི་སྐྱ་དམག་ཐོན་གཉིས་པ་དང་སྦྲེལ་ཆོག ཨ་རིའི་སྐྱ་དམག་ཧྲི་དང་པོ་ནི་ཨ་རིའི་ཚོར་བ་སྐྱེན་པོའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཀྱི་སྒྲིག་ཆས་ལྕི་མོའི་རིགས་ཀྱི་ཧྲི་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཡིན
མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་སྙན་ཚིག་བོད་འགྱུར་མ་མུ་འགོད།
གཅིག་དགུ་ང་བདུན་ལོའི་ཟླ་དགུ་པར།རྦ་རླབས་ཆལ་ཆིལ་ལེ་དབར་སྟོང་ནས་ཐོན། །རླབས་ཕྲེང་ཟེགས་མ་ཉ་འཛིན་ཀླད་ལ་འཐོར། །འདུ་ཚོགས་ཆེ་ཞིང་རླབས་ཀྱི་དཔུང་སྟོབས་བསྔགས། །ལྕགས་ཁྲབ་སྐྱ་དམག་དགྲ་བཅོམ་སླར་ལྡོག་འདྲ། །སྙན་ངག་འདི་ཆེས་ཐོག་མར1993ལོའི《ཏང་གི་ཚད་ལྡན་ཡིག་ཆ》དེབ་དྲུག་པའི་སྟེང་བཀོད་ཡོད།七绝观潮一九五七年九月千里波涛滚滚
མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་སྙན་ཚིག་བོད་འགྱུར་མ་མུ་འགོད།
མཚོ་བྱང་ཁུལ་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་ལས་དོན་ལྟེ་གནས། ཚེག་དྲུག་སྙན་ངགབློ་མཐུན་ཕིན་ཏེ་ཧྭེད་ལ་བྲིས་པ།གཅིག་དགུ་སོ་ལྔ་ལོའི་ཟླ་བཅུ་པར།རི་མཐོ་ལམ་ཐག་རིང་ལ་འགག་དོག་ཀྱང་། །དཔུང་ཆེན་སྐྱ་དམག་དགྲ་འཇོམས་གློག་བཞིན་འཁྱུག །རྟ་ཐོག་གྲི་ཕྱར་གཡུལ་སར་མཆོང་མཁན་སུ། །ང་ཡི་དམག་སྤྱི་ཆེན་མོ་ཕིན་ལགས་ཉིད། །སྙན་ངག་འདི་ཆེས་སྔ་མོར1947ལོའི་ཟླ8པའི་ཚེས1ཉིན
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
སྐྱ་དམག།
-
སྐྱ་དམག་ནི་སྐམ་དམག་ནང་གི་རྟར་ཞོན་ནས་ལས་འགན་སྒྲུབ་པའི་རུ་དཔུང་ལ་ཟེར་བ་དང་། དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གི་དམག་རིགས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་མདུན.....
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།