བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར80ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.162
ཡིན།
སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ།
ཞིག་ཡིན་ཅིང༌། སྤྱི་མཁན་གྱི་ལས་དོན་བྱ་ཡུལ་སྒེར་ཤག་རྩེ་ཕོ་བྲང་ཤར་རྒྱུད་བཅོ་བརྒྱད་སྐས་འཛེགས་ཀྱི་འགོར་སྒོ་ནུབ་ལྟའི་ནང་ཡོད་པ་དང༌། ནོར་གླིང་དུའང་སྒེར་ཤག་ཡོད། སྐུ་བཅར་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་ཞེས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་མདུན་དུ་གཏན་སྡོད་ཀྱིས་ལས་དོན་ཆེ་ཕྲ་གང་ཅིར་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་གཞོགས་འདེགས་ཞུ་བ་དང་སྐུ་སྒེར་གྱི་ཕྱག་རྫས་ཚང་མར་དོ་དམ་བྱེད་མཁན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ
སྐུ་བཅར་མཁན་པོ།
ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དྲུང་དུ་རྟག་ཏུ་སྡོད་མཁན་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་སོགས།རྒྱ་ཡིག待从堪布。 1.བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ལས།ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་དྲུང་དུ་རྟག་ཏུ་སྡོད་མཁན་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་སོགས། 通常指随侍达赖喇嘛以照料其生活起居者，地位相当于堪布的高级僧官。
སྨན་རྒྱལ་མི་ཡི་གར་རོལ་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་གི་མཛད་རྗེས་ངོ་སྤྲོད།
འདི་ནི་སྨན་རྒྱལ་མི་ཡི་གར་རོལ་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་གི་མཛད་རྗེས་ངོ་སྤྲོད་ཞེས་པ་དེ་ཡིན།
ས་བཅད་གཉིས་པ། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྒྲིག་གཞི་དང་རྩ་ཁྲིམས་སྐོར།
ལྷོ་ཁ་སྤྱི་ཁྱབ། སྟོད་སྒར་དཔོན་བཅས་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་རེད། 2 . བཀའ་ཤག་ཞབས་ཀྱི་ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས། བཀའ་ཤག་ཞབས་ཀྱི་ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་ནི་གཙོ་བོ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་དང༌། སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་འོག་ན་ཡོད་ཅིང༌། དེའང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པའི་འོག་གི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གཙོ་བོ་ཤར་རྩེ་ཆོས་རྗེ་དང༌། བྱང་རྩེ་ཆོས་རྗེ་གཉིས་ཡོད། སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོའི་ཞབས་ན་རྩེ་གཟིམ་ཆུང་གསུམ
ལྷ་ལྡན་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བྱུང་རབས་མདོར་བསྡུས། 3
བྱུང་རུང་རྗེས་སུ་རྫོང་གཞིས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ལས་ཀ་དེ་དག་རྙོག་དྲ་དང་།མི་སེར་ལ་དོ་ཕོག་ལྟ་བུར་བསྙད་འདོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་བཤད་བྱས་པའི་སྟེང་སློབ་དཔོན་བཀའ་དྲིན་ཅན་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་མཆོག་སྐུ་གཤེགས་པ་སོགས་ཀྱིས་རྐྱེན་པས་བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་དང་སྐྱེས་སྐར་ཚེ་རྩིས་བརྩི་རྒྱུའི་ལས་སྒོ་དེ་དར་སྤེལ་གཏོང་མ་ཐུབ་པར་རེ་ཞིག་ཇེ་ཉུང་དུ་གྱུར
ཡབ་གཞིས་གཡུ་ཐོག
ཆོ་ལོ་ཐོབ་པ་དང་། ཡབ་གཞིས་སུ་གཡུ་ཐོག་གཞིས་ཀ་བསྩལ། གཡུ་ཐོག་གཞིས་ཀ་དེ་ནི་1792ལོར་སྐུ་དྲག་གཞན་གྱི་ལག་ནས་གཞུང་བཞེས་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་འདོད། ཡབ་གཞིས་ཁྱིམ་རྒྱུད་དེ་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་གཡུ་ཐོག་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་འཛིན་དང་། བཀའ་བློན་གཡུ་ཐོག་ཕུན་ཚོགས་དཔལ་ལྡན། མདོ་སྨད་སྤྱི་ཁྱབ་གཡུ་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ་སོགས་མི་སྣ་མི་ཉུང་བ་ཐོན
བོད་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་བརྒྱ་འཁོར་བར་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ།
བཙུགས་ནས་ལོ་100འཁོར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་བྱེད་སྒོ་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་བྱས། རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བ་ལྟར་ན། སྔོན་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་མིང་ལ་1916ལོར་བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་དང་མཁས་དབང་མཁྱེན་རབ་ནོར་བུ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ལྷ་སར་བཙུགས་པའི་སྨན་རྩིས་ཁང་ཞེས་བརྗོད། 1980ལོར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྨན་རྩིས་ཁང་ཞེས་པར་རིམ་སྤོར་བྱས་པ་དང
དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྲིད་དབང་སྐབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚགས་ལེགས་སྒྲིག་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་སྐོར་གླེང་བ།
དཔལ་འབྱོར། དམག་དོན། ཁྲིམས་ལུགས་སོགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་དགོས། གལ་ཏེ་ས་མཚམས་དང་དམག་དོན་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་དག་གལ་ཆེན་དང་གཞན་ཡང་བྱེད་དཀའ་བའི་ལས་དོན་བྱུང་སྐབས་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་དང་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་བཞི་དང་རྩིས་དཔོན་བཞི་སྟེ་དྲུང་རྩིས་བརྒྱད་སྐོང་ཚོགས་གྲོས་བསྡུར་གྱིས་ཐག་གཅོད་ཐུབ་ན་རབ་དང་། དེས་ཀྱང་ཐག་གཅོད་མི་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་རྣམས་བོད་ལྗོངས
ལྷ་ལྡན་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་བྱུང་རབས་མདོར་བསྡུས། 1
ཕྱོགས་ཀྱི་བུ་མོའི་རྣ་ལུང་དུ་མཛེས་པ་འདི་ཉིད་ནི་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་བའི་ནང་ཚན་མེ་འབྲུགསྤྱི་ལོ་1916ལོ་ལ།༧རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོའི་༧སྐུའི་བླ་སྨན་པ་དང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་གཅིག་ལྕོགས་མཛད་མཁན་མི་རྗེ་བཀྲས་ཁང་དངོས་གཞི་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་ཞེས་བཅུ་ཕྲག་རིག་པའི་གནས་ལ་མཁྱེན་རྩལ་རྫོགས་ཤིང་། རིས་མེད་འགྲོ་ལ་ཕན་བདེའི་དགའ་སྟོན་འབད་མེད་དུ་སྩོལ་མཁན
རྒྱལ་བ་བཅུ་གསུམ་པས་བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་གོང་འཕེལ་སྐོར་རྫོང་གཞིས་ཁག་ལ་བསྩལ་བའི་རྩ་ཚིག
མི་རིགས་ཕལ་ཆེར་དུས་མིན་འཆི་བས་མཚོན་གླེན་ལྐུགས་སོགས་མི་འདོད་ཐོག་བབས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ལས་ལྡོག་སྟེ། འགྲོ་རྣམས་ཆོས་འབྱོར་བདེ་སྐྱིད་འཕེལ་ཆེད་འདི་གའི་བླ་སྨན་ཆེ་བ་གམ་བཅར་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་ཆེང་སུ་ཅིག་ཐུ་མེར་རྒན་དངོས་གཞི་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང་ནས་བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་བླ་དོར་བྱེད་སྒོའི་ཕན་ཡོན་གསོ་བ་རིག་པའི་མན་ངག་ལས་ཁོལ་ཕྱུང་མཐོང་ཤེས་ཀ་གསལ་དོན་བསྡུས
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
བཀྲས་ཁང་སྤྱི་ཁྱབ་མཁན་པོ་བྱམས་པ་ཐུབ་དབང།
-
འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ། 1922
འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣའི་སྐོར།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།