བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར54ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.195
ཡིན།
ཁྱེད་ཀྱིས་འཚོལ་འདོད་པ་ནི ཧྥན་ཨེར ཡིན་ནམ།
བཙལ་འབྲས་ནི ཧྥན་ཨེར ཡིན་མོད། ཁྱེད་ཀྱིས་སྔར་བཞིན ཧྥན་ཨེར་ན འཚོལ་རྒྱུ་ཡིན་ནམ།
ཧྥན་ཨེར་ནཱ།
ཧྥན་ཨེར་ནཱ་ནི་ཧྥ་རན་སེའི་ཚན་རིག་འཆར་ཡན་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་མེས་པོ་ཡིན་ལ། ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁུལ་སོ་སོའི་ཡིག་རིགས་བཅུ་ལྷག་ཏུ་བསྒྱུར་ཏེ་ཀློག་པ་པོས་དགའ་བསུ་ཐོབ་ཡོད།ཚན་རིག་འཆར་ཡན་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་མེས་པོ་རུའུ་ལུ•ཧྥན་ཨེར་ནཱ(1828-1905)ནི་ཧྥ་རན་སེའི་ནན་ཐེ་གྲོང་དུ་སྐྱེས། བརྩམས་ཆོས་ལ《གྲུ་དཔོན
ཧྥན་ཨེར་ན།
གིས་ད་ལྟའང་མི་རྣམས་ཀྱི་བློ་སྒོ་འབྱེད་ཅིང་ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁུལ་སོ་སོའི་ཡིག་རིགས་བཅུ་ལྷག་ཏུ་བསྒྱུར་ཏེ་ཀློག་པ་པོའི་དགའ་བསུ་ཐོབ་ཡོད། ཆུང་དུས་སུ། ཧྥན་ཨེར་ན་ཡི་ཁྱིམ་མཚོ་ཁའི་ཉེ་ས་རུ་ཡོད་ལ། ཁོང་གི་ཕ་ནི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ཕ་ཤུལ་བུ་ཡིས་འཛིན་པའི་རེ་བ་བཅངས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཧྥན་ཨེར་ན་ཡིས་ལྐོག་ཏུ་རྒྱ་གར་ཕྱོགས་སུ
པ་ལི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་ཧྥན་ཨེར་སའེ་ཕོ་བྲང་འགྲན་སྡུར་ཁུལ།
སྤྱི་ཟླ7ཚེས17ཉིན།པ་ལི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྒྲིག་འཛུགས་ཨུ་ལྷན་གྱིས་སྨྱན་སྦྱོར་གསར་འགོད་པ་ཧྥན་ཨེར་སའེ་ཕོ་བྲང་འགྲན་སྡུར་ཁུལ་དུ་འདྲི་རྟོག་བྱ་བར་གདན་དྲངས་པ་དང་།འགྲན་སྡུར་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཨར་ལས་འཕེལ་རིམ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་རེད།2024ལོའི་པ་ལི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་གར་རྟ་རྩལ་དང་དེང་རབས་རྣམ་གྲངས་ལྔ་སོགས་ཀྱི་འགྲན་སྡུར
“ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་དོན་སྐུལ་སྤེལ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང”（ཧྥ་རན་སེ）གི་གསར་གཏོད་མཉམ་ལས་ཀྱི་འགྲེམས་ཚོགས་ཕ་རི་སིར་འཚོགས་པ།
དྲ་ཐོག་སིལ་ཚོང་ཞབས་ཞུ་སོགས་འགྲེམས་རྫས་མང་པོ་ཡོད།སྐབས་འདིའི་ཕ་རི་སིའི་སིལ་ཚོང་ལས་རིགས་ཀྱི་འགྲེམས་སྟོན་ཚོགས་འདུ་དེ་ཟླ་9ཚེས་17ཉིན་ནས་ཚེས་19ཉིན་བར་ཧྥན་ཨེར་སའེ་མོན་ཚོགས་འགྲེམས་ལྟེ་གནས་སུ་གཉེར་བ་དང་འགྲེམས་ཚོགས་དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ཚོང་ལས་ཇུས་འགོད་དང་དེ་བཞིན་སིལ་ཚོང་ལས་རིགས་ཚོང་དོན་ཕྱོགས་བསྡུས་འགྲེམས་སྟོན་བྱ་ཆེད
ཧྥ་རན་སེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོཌ་སྐབས་61པ་གཉེར་བ།
ཟླ་2ཚེས་22ཉིན། ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་སྐབས་61པ་ཕ་རི་སིའི་ཧྥན་ཨེར་སའེ་མོན་འགྲེམས་སྟོན་ལྟེ་གནས་སུ་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། ཟླ་3ཚེས་2ཉིན་བར་གཉེར་རྒྱུ་རེད། ལོ་གཅིག་དུས་གཅིག་གི་ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་1964ལོར་གཉེར་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་དུ་སྐད་གྲགས་ཆོད
ཧྥ་རན་སེས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོཌ་སྐབས་61པ་གཉེར་བ།
ཟླ་2ཚེས་22ཉིན། ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་སྐབས་61པ་ཕ་རི་སིའི་ཧྥན་ཨེར་སའེ་མོན་འགྲེམས་སྟོན་ལྟེ་གནས་སུ་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། ཟླ་3ཚེས་2ཉིན་བར་གཉེར་རྒྱུ་རེད། ལོ་གཅིག་དུས་གཅིག་གི་ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་1964ལོར་གཉེར་འགོ་ཚུགས་པ་དང་། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་དུ་སྐད་གྲགས་ཆོད
ཧྥན་ཨེར་སའེ་སྒྲིག་གཞི་ཞེས་པ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན།
ཆིངས་ཡིག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་འཇར་མན་གྱི་མནའ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡ་དང་ཧང་ག་རི། ཐུར་ཁེ། པུལ་ག་རི་ཡ་བཅས་དང་ཞི་ཆིངས་བཞག་ཅིང་། དེ་དང་གོང་གི་ཞི་ཆིངས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཧྥན་ཨེར་སའེ་སྒྲིག་གཞི་ཞེས་པ་གྲུབ་སྟེ། བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ཀྱིས་ཡོ་རོབ་གླིང་དང་ཡ་གླིང་ནུབ་མ། ཧྥེ་གླིང་བཅས་སུ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་གསར་བ་བཙུགས་སོ
ཧྥ་ཀྲུང་ཕྱོགས་གཉིས་པོས་ཕན་ཚུན་གྱི་རིག་གནས་ལ་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པ།
ཀྱི་ཤེས་དཔལ་དང་ཀྲུང་ཧྭའི་ཤེས་དཔལ་ཕན་ཚུན་མྱོང་རོལ་དང་དཔྱད་གཞིར་འཛིན་རེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འདི་ལོའི་ཟླ་4ཚེས་1ཉིན། ང་རང་གནའ་བོའི་ཕོ་བྲང་དུ“གོང་མའི་ཕོ་བྲང་དང་ཧྥན་ཨེར་སའེ་ཕོ་བྲང་། དུས་རབས་17དང་18པའི་ཀྲུང་གོ་དང་ཧྥ་རན་སེའི་འགྲོ་འོང”ཞེས་པའི་འགྲེམས་སྟོན་གྱི་འགོ་ཚུགས་མཛད་སྒོར་ཞུགས་པ་ཡིན། འགྲེམས་སྟོན་འདི་ལས་ཧྥ་ཀྲུང
སྒྱུ་རྩལ་འཁོར་སྐྱོད་བྱེད་དུ་བཅུག་པ།
ཧྥ་རན་སེའི་གྲོང་ཁྱེར་ཕ་རི་སིའི་ལྷོ་ནུབ་ཉེ་འདབས་སུ་གནས་པའི་ཕོ་བྲང་ཧྥན་ཨེར་སའེ་ལ་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་ཕོ་བྲང་ཆེ་གྲས་ལྔའི་གྲས་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། ཕོ་བྲང་ཧྥན་ཨེར་སའེ་ལ་ལྟ་སྐོར་བྱེད་སྐབས་ཡུལ་སྐོར་བ་ཚོས་སྐད་ཡིག་རིགས་11ཚུད་པའི་ལག་ཐོགས་ཁ་པར་གྱི་མཉེན་ཆས་ཕབ་ལེན་བྱས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་གནས་ས་དུས་ཐོག་ཏུ་གསར་བརྗེས་བྱེད་ཐུབ་ལ་པར
༄༅།།ཀྲུང་གོའི་རང་བརྟེན་སྤུས་རྟགས་རླངས་འཁོར་གྱིས“རིག་ནུས” དང“སྤུས་ཚད”ལས་ཁྲོམ་རའི་ཚོད་བགམ་བསུས་པ།
ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་གྲོང་ཁྱེར་ཕ་རི་སི་ནས་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་པ་གཞིར་བཟུང་། ཧྥ་རན་སེའི་གྲོང་ཁྱེར་ཕ་རི་སིའི་ཧྥན་ཨེར་སའེ་མོན་འགྲེམས་སྟོན་ལྟེ་གནས་སུ་འཚོགས་པའི་2018ལོའི་ཕ་རི་སིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རླངས་འཁོར་འགྲེམས་སྟོན་ཚེས་14ཉིན་མཇུག་སྒྲིལ་བ་རེད། ཀྲུང་གོའི་ཀོང་ཀྲོའུ་རླངས་འཁོར་ཚོགས་པ་མ་རྐང་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་ཏུང་ཧྲི
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཧྥན་ཨེར་ན།
-
སྤྱི་ལོ1828ལོར་ཧྥ་རན་སིའི་ནན་ཐེ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། ཚན་རིག་འཆར་ཡན་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་གསར་གཏོད་པ་ཞིག་ཡིན།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།