

བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།








ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར43,387ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.162
ཡིན།
ཧྥུའུ་ཨེར་ཐའེ།
ཧྥུའུ་ཨེར་ཐའེ་ནི་ཧྥ་རན་སེའི་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་བསམ་བློ་པ་དང་རྩོམ་རིག་པ། མཚན་ཉིད་རིག་པ་བ། དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པར་ཧྥ་རན་སེའི་འབྱོར་ལྡན་གྲལ་རིམ་གྱི་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་གཙོ་འཛིན་བཅས་ཡིན།ཧྥུའུ་ཨེར་ཐའེ(1694-1778)ནི་ཧྥ་རན་སེའི་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་བསམ་བློ་པ་དང་རྩོམ་རིག་པ། མཚན་ཉིད་རིག་པ་བ། དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པར
ལིའེ་ཧྥུའུ་ཐུའོ་ཨེར་སི་ཐའེ།
ལིའེ་ཧྥུའུ་ཐུའོ་ཨེར་སི་ཐའེ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་དགུ་པའི་ཨུ་རུ་སུའི་ཆེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་ཡོད་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་དང་། ཀུན་གྱིས་ཁས་ལེན་པའི་འཛམ་གླིང་གི་རླབས་ཆེ་བའི་སྒྲུང་གཏམ་མཁས་ཅན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།ཐུའོ་ཨེར་སི་ཐའེ་ནི་སྤྱི་ལོ1828ལོའི་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ཚེས་དགུ་ཉིན་ཡཱ་སི་ནཱ་ཡཱ.པོ་ལེང་ནཱ་སྐུ་ཞབས་སྐུ་དྲག་གི་ཁྱིམ་དུ
ཝང་དབྱི་ཡིས་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ལ་ཧྥུའུ་ལུའོ་ཧྥུའུ་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་བ།
ཚེས28ཉིན་། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུས་ཀྱི་ཨུ་ཡོན་ནམ་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ཝང་དབྱིས་པར་ཙིར་གྱི་ལི་ཡུའེ་རེ་ནེ་ལུའུ་རུ་ཨུ་རུ་སུའི་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཀྲང་ལ་ཧྥུའུ་ལུའོ་ཧྥུའུ་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་།ཝང་དབྱི་ཡིས་གསུངས་རྒྱུར། ཉེ་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་དུས་བབ་ལ་ཡང་བསྐྱར་འགྱུར་ལྡོག་གསར་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཐོན་པ་དང་། འགྱུར་ལྡོག་ནི་དུས་རབས་འདིའི
ཁྲག་ཤེད་ཇེ་དམའ་རུ་གཏོང་འདོད་ན། ཐའེ་ཅི་དྲག་རྩལ་སྦྱོང་།
ལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་པ་རེད།དཔྱད་འབྲས་ལས་མངོན་པ་ལྟར་ན། ཐའེ་ཅི་དྲག་རྩལ་ཚོ་ཆུང་གི་འཁུམ་གནོན་མར་ཆག་ཚད་དབྱང་ལྡན་འགུལ་སྐྱོད་ཚོ་ཆུང་ལས་མངོན་གསལ་གྱིས་མཐོ་བར་མ་ཟད། ཐའེ་ཅི་དྲག་རྩལ་ལ་ཡུན་རིང་དང་རྒྱུན་མཐུད་ཀྱི་ཁྲག་ཤེད་ཇེ་དམའ་རུ་གཏོང་བའི་ཕན་འབྲས་ཡོད་པ་རེད།དབྱང་ལྡན་འགུལ་སྐྱོད་དང་མི་འདྲ་བར། ཐའེ་ཅི་དྲག་རྩལ་གྱི་རྡབ་ཤུགས་དམའ་བས
ཡུན་ནན་སེམས་ཀྱི་ཉི་ཟླའི་པའེ་ཧྲུའེ་ཐའེ་ཡི་མཛེས་ལྗོངས་རི་མོ་ལྟར་མཛེས།
འདི་ནི་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་བདེ་ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཀྲོའུ་སེམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་གྲོང་ཁྱེར་ཐང་གསུམ་འཇང་མི་རིགས་ཤང་གི་པའེ་ཧྲུའེ་ཐའེ་ཡི་མཛེས་ལྗོངས་ཡིན་པ།པའེ་ཧྲུའེ་ཐའེ་ནི་མིག་སྔར་རང་རྒྱལ་གྱིས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བའི་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཆུ་མིག་ཅན་གྱི་ཚྭ་མེད་ཆུའི་ཐཱན་སྐྱུར་ཚྭའི་སྐས་རིམ་རྣམ་པའི་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ཐཱན་སྐྱུར་ཚྭ་ཡུན་རིང་བསིང
༄༅།།ཡུན་ནན་སེམས་ཀྱི་ཉི་ཟླའི་པའེ་ཧྲུའེ་ཐའེ་ཡི་མཛེས་ལྗོངས་རི་མོ་ལྟར་མཛེས།
འདི་ནི་ཡུན་ནན་ཞིང་ཆེན་བདེ་ཆེན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཀྲོའུ་སེམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་གྲོང་ཁྱེར་ཐང་གསུམ་འཇང་མི་རིགས་ཤང་གི་པའེ་ཧྲུའེ་ཐའེ་ཡི་མཛེས་ལྗོངས་ཡིན་པ། པའེ་ཧྲུའེ་ཐའེ་ནི་མིག་སྔར་རང་རྒྱལ་གྱིས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བའི་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཆུ་མིག་ཅན་གྱི་ཚྭ་མེད་ཆུའི་ཐཱན་སྐྱུར་ཚྭའི་སྐས་རིམ་རྣམ་པའི་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ཐཱན་སྐྱུར་ཚྭ་ཡུན་རིང་བསིང
རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་དཔེ་ཀློག་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཞི་པ་ཐའེ་ཡོན་དུ་བསྡུས།
ཞིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་གི་གློག་འཕྲིན་ལྟར། ཟླ4པའི་ཚེས24ཉིན། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུས་ཀྱི་ཨུ་ཡོན་ནམ་ཀྲུང་དབྱང་དྲིལ་སྒྲོག་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་ལི་ཧྲུའུ་ལེ་ཡིས་ཧྲན་ཞི་ཐའེ་ཡོན་དུ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་དཔེ་ཀློག་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཞི་པར་ཞུགས་པ་མ་ཟད་གཏམ་བཤད་གནང་།ཚོགས་ཞུགས་སྐུ་མགྲོན་གྱིས་བསྟན་དོན། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དམངས་ཡོངས
བོད་ཀྱི་ན་གཞོན་འཁྲབ་ཁྲིད་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ལ་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་གྱི་གཟེངས་རྟགས་ཐོབ།
གཟེངས་རྟགས་ཐོབ། བརྙན་ཐུང་འདིས་རི་ཆུ་སྟོང་ཕྲག་ཐད་ཀྱིས་བཅད་དེ་ཨའོ་མཱིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་དང་། ཨའོ་མཱིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྙན་ཐུང་འགྲེམ་སྟོན། རྒྱལ་ནང་དང་ཐའེ་ཝན་ལྷན་གཅིག་པའི་གཞོན་ནུའི་གློག་བརྙན་འགྲེམ་སྟོན། ཀྲུང་གོའི་ན་གཞོན་གློག་བརྙན་དུས་སྟོན་སོགས་འགྲེམ་སྟོན་ཆེ་གྲས་བདུན་ལ་ཚུད་ཅིང་གཟེངས་རྟགས་དུ་མ་བདག་གིར་བཞེས་ཏེ
གནམ་གྲུ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཐའེ་གོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤར་རྒྱུད་པའེ་ལིག་ཧྥུའུ་རུ་མར་ལྷུང་བ་ལས་མི9རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར་བ།
པར་འདི་ནི་ཟླ8པའི་ཚེས23ཉིན་གྱི་ཐོ་རེངས་སྐབས་རོགས་སྐྱོབ་མི་སྣས་ཐའེ་གོ་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་པའེ་ལིག་ཧྥུའུ་རུ་ལས་དོན་སྒྲུབ་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་རེད།ཞིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་གི་གློག་འཕྲིན་ལྟར། ཟླ8པའི་ཚེས23ཉིན་གནམ་གྲུ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཐའེ་གོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤར་རྒྱུད་པའེ་ལིག་ཧྥུའུ་རུ་མར་ལྷུང་བ་ལས་མི9རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར། །པར་འདི་ནི་ཟླ
ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཨ་ཟེར་བྷེ་ཇན་གྱི་ཙུང་ཐུང་ཨ་ལི་ཡེ་ཧྥུའུ་དང་གྲོས་མོལ་གནང་བ།
སྔ་དྲོར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་པེ་ཅིང་མི་དམངས་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོ་རུ་ཀྲུང་གོར་རྒྱལ་དོན་འཚམས་འདྲི་གནང་བར་ཕེབས་པའི་ཨ་ཟེར་བྷེ་ཇན་གྱི་ཙུང་ཐུང་ཨ་ལི་ཡེ་ཧྥུའུ་དང་གྲོས་མོལ་གནང་། འདི་ནི་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་སྐུ་ཟླ་ཕེང་ལི་ཡོན་གྱིས་ཨ་ལི་ཡེ་ཧྥུའུ་དང་སྐུ་ཟླ་ཨ་ལི་ཡེ་ཝ་དང་ལྷན་དུ་སྐུ་པར་བསྐྱོན་པའི་རྣམ་པ་རེད།ཟླ4ཚེས23ཉིན
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཧྥུའུ་ཨེར་ཐའེ།
-
ཧྥུའུ་ཨེར་ཐའེ་ནི་ཧྥ་རན་སེའི་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་བསམ་བློ་པ་དང་རྩོམ་རིག་པ། མཚན་ཉིད་རིག་པ་བ། དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པར་ཧྥ་རན་སེའི་འབྱོར་ལྡན་གྲལ་རིམ་གྱི་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་གཙོ་འཛིན་བཅས་ཡིན།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།