བོད་སྐད་གསུངས་རོགས།
ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་བཙལ་འབྲས་ཕལ་ཆེར5,910ཡོད། བཙལ་ཡུན་སྐར་ཆ 0.155
ཡིན།
ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི_ཡོངས་འཛིན་བརྙན་རིས།
དབྱི་ཐ་ལིའི་ཨའེ་ཐི་ནཱ་མེ་རི་འཕྱུར་བ་དང་གནམ་གྲུ་ཐང་ནས་གནམ་གྲུ་འཕུར་མཚམས་བཞག
ཧྲི་ཨའེ་ཙུའོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རང་རྫོང་དུ་ཡོང་ནས་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་ལས་དོན་ལ་བརྟག་ཞིབ་གནང་།
འཛམ་གླིང་གི་ཨའེ་ཙི་ནད་འགོག་ཉིན་མོ།
ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི།
ས་རྒྱུས་རིག་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི།ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི（eratosthenes，埃拉托色尼275 bc～193 bc）ནི་ཧྥེ་གླིང་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཀེ་རི་སེའི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཏེ། དེང་གི་ལི་པེ་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་ཞི་ལེ་ཉི（cyrene，昔勒尼）ཞེས་པར
ཨ་ཅ་མེན་ནུང་།
རྒྱང་བསྐྱོད་བྱེད་དུས་རྔོན་པའི་ལྷ་མོ་ཨ་ཨེར་ཐེ་སྨི་སི་ལ་ཕོག་ཐུག་བཏང་ནས་རང་གི་བུ་མོ་ཆེ་བ་དབྱི་ཧྥེ་ཀོ་ཉེ་ཡ་མཆོད་འབུལ་བྱས་པ་འཁོན་འཛིན་ཁོག་བཅངས་བྱས་ནས། དགའ་གྲོགས་ཨའེ་ཀུའེ་སི་ཐུའོ་སི་དང་མཉམ་དུ་ཨ་ཅ་མེན་ནུང་ལྐོག་གསོད་བྱས། ཨ་ཅ་མེན་ནུང་གིས་ཨའེ་ཆིན་ཧའེ་ཧམ་འཛིན་བྱེད་འདོད་པས། ཁོས་ནུ་བོ་མོ་ཉེ་ལ་ཨོ་སིའི་ཆུང་མ་ཕ་ལི་སི་ཡིས་ཁྲིད་པའི
▶གྲུ་གཟིངས་འདི་འདྲ་མཐོང་མྱོང་ངམ།
སྤྱི་ཚེས་28ཉིན་རང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་གསེང་གྲུ་གཟིངས་ཆེ་གྲས་གཉིས་པ་སྟེ་“ཨའེ་ཏ·མེ་ཏོག་གྲོང་རྟགས་ཅན་”གྱི་གྲུ་གཟིངས་ཀྱི་གཙོ་གཟུགས་བཟོ་སྐྲུན་བདེ་བླག་ངང་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་བ་དེའི་ཐོག་ནས་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་གསེང་གྲུ་གཟིངས་དེའི་སྤྱིའི་བཟོ་སྐྲུན་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ལེགས་གྲུབ་བྱེད་ཚད་70%ལས་བརྒལ་བ་མཚོན་ཡོད། “ཨའེ་
ཨེའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི་ནི་ས་རྒྱུས་རིག་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་དུ་ངོས་འཛིན་དོན་ཅི།
སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་ཉིད་མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་། སྙན་ངག་གནམ་དཔྱད་རིག་པ། ས་རྒྱུས་རིག་པར་མཁས་ཀྱང་། ས་རྒྱུས་རིག་པ་དང་། གནམ་དཔྱད་རིག་པའི་ཐད་ནས་མ་གཏོགས་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་མེད། ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི་ལ་ནུབ་གླིང་དུ“ས་རྒྱུས་རིག་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད”ཅེས་སུ་འབོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་གིས་ས་འཇལ་རིག་པ་དང་། ས་རྒྱུས་རིག་པའི་ཐད་ནས་བྱས་རྗེས་བཞག་པར་མ་ཟད
ཨའེ་ལི་སིའི་ཡུལ་ལྗོངས་བསྐོར་བའི་ངོ་མཚར་ཟིན་ཐོ།
འདི་ནི་ཨའེ་ལི་སིའི་ཡུལ་ལྗོངས་བསྐོར་བའི་ངོ་མཚར་ཟིན་ཐོ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན།
ཞོགས་པའི་ཇ་ཡུན་གསར་འགྱུར།
བར་ལོ་འཁོར་འདིའི“སྦྲུལ་ལོའི་སྦྲུལ་ཟླ་སྦྲུལ་ཉིན་སྦྲུལ་དུས”ཐོག་མ་དེ་བསུ་རྒྱུ་རེད།ཚེས28ཉིན། རང་རྒྱལ་གྱིས་བཟོས་པའི་སྦྲག་སྐྱེལ་གྲུ་གཟིངས་ཆེ་གྲས་གཉིས་པ་ཨའེ་ཏ·ཧྭ་ཁྲེང་རྟགས་ཅན་གྱི་མཚོ་ཐོག་འཕྱོ་སྐྱོད་བདེ་བླག་ངང་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་ནས་ནང་ཁུལ་མཛེས་རྒྱན་དང་མ་ལག་སྙོམས་སྒྲིག་ཚོད་ལྟ་བྱེད་པའི་འགག་རྩའི་དུས་མཚམས་སུ་དངོས་སུ
༄༅།།འདི་ལོའི་རྒྱ་མཚོའི་རླུང་འཚུབ་དང་པོ“ཨའེ་ཡུན་ཉི”ལྡང་བ།
འདི་ག་ཚགས་པར་ཁང་དུ་པེ་ཅིང་ནས་གློག་འཕྲིན་འབྱོར་གསལ། ཉེ་ཆར། ཀྲུང་དབྱང་གནམ་གཤིས་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། འདི་ལོའི་རྒྱ་མཚོའི་རླུང་འཚུབ་དང་པོ“ཨའེ་ཡུན་ཉི”（མིང་འདི་ནི་མེ་ཁེ་ལུའོ་ཉི་ཤིས་ཡཱ་ནས་འབྱུང་ལ། དེ་ནི་ས་གནས་དེ་གའི“རླུང་དམར་ཆེན་པོ”ཞེས་པ་དེ་ཡིན）ཚེས་26ཉིན་གྱི་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་11ཙམ་ལ
ཁུ་ཝེ་ཐེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཨའེ་མུས་ཨར་གྱིས་རྒྱལ་རྒྱུད་འཛིན་མི་གསར་པའི་མིང་བཏོན།
ཁུ་ཝེ་ཐེའི་རྒྱལ་ཁབ་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཟླ6པའི་ཚེས1ཉིན་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། ཁུ་ཝེ་ཐེའི་ཨའེ་མུས་ཨར་མུས་ཧྲ་ལི་ཡིས་ས་པཱ་ཧི·ཧ་ལི་ཏི་རྒྱལ་རྒྱུད་འཛིན་མི་གསར་པར་མིང་བཏོན།མུས་ཧྲ་ལི་ཡིས་བསྒྲགས་པའི་ཨའེ་མུས་ཨར་གྱི་བཀའ་རྒྱ་ལྟར་དུ། ཁུ་ཝེ་ཐེའི་དབུ་བཞུགས་བློན་ཆེན་ཨའེ་ཧ་མའེ་ཏི·ཨ་པུའུ་ཏུའུ་ལཱ་ཡིས་བཀའ་དེ་ནང་བློན
ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཐུར་ཁེའི་ཙུང་ཐུང་ཨའེ་ཨེར་ཏའོ་ཨན་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་བ།
དེའི་དུས་ཚོད་ཟླ7པའི་ཚེས4ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཨ་སི་ཐ་ན་རུ་ཧྲང་ཧའེ་མཉམ་ལས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་རྩེ་ཚོགས་སྐབས་སུ་ཐུར་ཁེའི་ཙུང་ཐུང་ཨའེ་ཨེར་ཏའོ་ཨན་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་།ཞིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་གི་གློག་འཕྲིན་ལྟར། ས་གནས་དེའི་དུས་ཚོད་ཟླ7པའི་ཚེས4ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས
པེར་ལིན་གྱི་ཨའེ་གཡོད་རོལ་དབྱངས་ཚོགས་པས་ཧྲང་ཧའེ་རུ་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ།
ཉིན་ཤས་གོང་། པེར་ལིན་གྱི་ཨའེ་གཡོད་རོལ་དབྱངས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མིས་ཧྲང་ཧའེ་རྟེན་མཛོད་ཁང་གི་འགྲེམས་ཁང་ཤར་མར་བསྐྱོད་དེ་ཀྲུང་གོའི་སྒྱུ་རྩལ་མྱོང་རོལ་བྱས་པ་དང་འབྲེལ། ཀྲུང་གོའི་སྒྱུ་རྩལ་མཁས་ཅན་དང་སྤེལ་རེས་ཀྱང་བྱས་པ་རེད། འདི་ལོའི་ཀྲུང་གོའི་ཧྲང་ཧའེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྱུ་རྩལ་དུས་ཆེན་གྱི་དམིགས་བསལ་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་པའི་པེར་ལིན
འབྲེལ་ཡོད་འཚོལ་བཤེར།
|
|
མཐོ་རིམ་འཚོལ་བཤེར། |
ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི།
-
ས་རྒྱུས་རིག་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཨའེ་ལ་ཐུའོ་སེ་ཉི།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་བརྡ་ལྟར་ཡོངས་འཛིན་གྱིས་འཚོལ་བཤེར་བྱས་པའི་བཙལ་འབྲས་ཡིན་པ་ལས། དྲ་ཚིགས་དེ་གའི་ནང་དོན་དང་ལྟ་ཚུལ་ལ་འཐད་འདུན་ཅི་ཡང་བསྟན་མེད།